خلاصة:
شناخت عناصر تاثیرگذار بر سیاست خارجی یک کشور، نخستین قدم برای هرگونه تعامل با آن است. مبانی اصلی جهتگیریهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، مبتنیبر منافع ملی و مصالح اسلامی است؛ بهبیاندیگر، در این نوع از استراتژیها علاوهبر عناصر مادی قدرت از عناصر معنوی نیز بهره میجویند.یکی از اساسیترین عناصر معنوی در نظام اسلامی ایران، جایگاه آموزههای فقهی است. نگارنده بر این باور است که این مهم، نقش محوری در تدوین راهبردهای کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. با توجه به جایگاه کلیدی حاکم شرع در جامعة اسلامی، تلاش شده است تا با روش تحلیلی و بررسی ادلة فقهی، با محوریت اندیشة امام خمینی (رحمةاللهعلیه)، یکی از مهمترین چالشهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی از بدو تاسیس تاکنون ارزیابی شود.دربارة جواز و منع رابطه با کشور مستکبر، هریک از طرفین جواز و منع، به ادلة فقهی محکمی استدلال کردهاند. اما آنچه در تعارض ادله مهم است، چگونگی
ملخص الجهاز:
سؤال مهمی که در این زمان مطرح میشود این است که کشورهای مستکبر دیگری نیز وجود دارند که از قدرت مادی فراوانی بهرهمند هستند، اما ایران اسلامی با آنان رابطه دارد؛ پس به چه دلیل نباید با امریکا رابطه داشته باشد؟ یکی از دلایلی که امریکا را از دیگر کشورها متمایز میکند، نوع نگاه رهبران نظام جمهوری اسلامی به این کشور است؛ از منظر امام خمینی (رحمةاللهعليه) امریکا شیطانی بزرگ برای جهان اسلام است (صحيفه امام، از سری نرمافزارهای مجموعه نور: ج21، ص 69).
همچنین، درصورتیکه این کشور در برابر مسلمانان و بهمنظور تضعیف آنان خوی استکباری داشته باشد، بیشک نص صریح آیات و روایات به پشتوانة دلیل عقلی بر تحریم این رابطه دلالت دارند؛ ازسوی دیگر، اگر امریکا بهعنوان کشور احترامکننده به دولت اسلامی قدم بردارد، موضوع شکل دیگری به خود میگيرد و بالطبع، حکم خاص خود را دارد.
يعنى دشمنان از رساندن هيچ شرّى به شما كوتاهى نمىكنند و كلمة «خَبال» به معناى شر و فساد است و به همین دلیل است كه جنون را «خبل» هم مىگويند، چون در جنون، فساد عقل است (ترجمه تفسیر المیزان، از سری نرمافزارهای مجموعه نور: ج3، ص 599)؛ بنابراین، اگر تعامل موجب پیروی از دشمنی شود که علناً در برابر کشور اسلامی قرارگرفته است، نشانی جز ذلّت برای مسلمانان نخواهد داشت و بههمینمنظور است که این نوع رابطه در مبانی فقهی ما نهی شده است.