نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعه‌ی پایدار اجتماعی شهرها (مورد مطالعه: محله‌ی سرتپوله – شهر سنندج) مقالة

محله‌ها از عناصر مهم و موثر تشکیل‌دهنده‌ی حیات اجتماعی شهری به شمار می‌روند. در مبانی نظری مرتبط با توسعه محله‌ای نوین، اهمیت مشارکت ساکنین محله، در قالب الگوهای برنامه‌ریزی فرآیندگرا و تعامل‌محور مورد تاکید قرار گرفته است. برنامه‌ریزی اجتماعات محلی با تاکید بر دیدگاه پایین به بالا بر توانمندسازی، افزایش سرمایه‌های اجتماعی و مشارکت جمعی ساکنین محلات تاکید دارد. هدف این پژوهش، بررسی نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعه‌ی پایدار اجتماعی محله‌ی سرتپوله سنندج است. روش تحقیق به صورت توصیفی– تحلیلی بوده، نوع آن کاربردی می‌باشد. شیوه‌ی گردآوری اطلاعات، از طریق پرسشنامه و پیمایشی صورت گرفته است. نمونه‌گیری به صورت هدفمند بوده و از 308 خانوار ساکن در محله، 50 سرپرست خانوار با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 93 درصد برای پرسشگری انتخاب شدند. در نهایت نتایج حاصله از طریق نرم‌‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بدست آمده نشانگر آن است که، عواملی همچون "همگرایی اجتماعی قوی میان همسایگان، اعتماد بین ساکنین محله، حس تعلق مطلوب به محله" بیشترین تاثیر را در پایداری اجتماعی محله دارند. همچنین بین حس تعلق و مدت اقامت در محله، و میزان مشارکت در پایداری اجتماعی محله رابطه‌ی معناداری وجود دارد (با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، سطح معناداری هر دو شاخص کمتر از 0.05 و شدت همبستگی نیز به ترتیب بیشتر از 0.5 (0.779 و 0.903). همچنین؛ شاخص‌های "حس تعلق به محله، اعتماد بین ساکنین محله، بهسازی و نوسازی بافت فرسوده‌ی محله و رضایت از محله"؛ به ترتیب با ارزش عددی 212/ 0، 771/ 0، 338/ 0 و 143/ 0 دارای ارتباط مستقیم؛ و نیز شاخص‌های "شرکت در فعالیت جمعی، توجه به منافع ساکنین محله، همگرایی اجتماعی ساکنان، و مشارکت ساکنان"؛ به ترتیب با ارزش عددی 171/ 0، 234/ 0، 185/ 0 و 027/ 0 دارای ارتباط غیرمستقیم با پایداری اجتماعی محله هستند.

همچنین بین حس تعلق و مدت اقامت در محله ، و میزان مشارکت در پایداری اجتماعی محله رابطه ی معناداری وجود دارد (با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ، سطح معناداری هر دو شاخص کمتر از ٠,٠٥ و شدت همبستگی نیز به ترتیب بیشتر از ٠,٥ (٠,٧٧٩ و ٠,٩٠٣). با گسترش رویکرد شهرسازی نوین و طرح دیدگاه های توسعه پایدار اجتماعات محلی، توجه دولت ها و جوامع به ایجاد بسترهای مشارکتی برای افزایش تأثیرگذاری سطوح مختلف اجتماعی و ابعاد ملموس زندگی شهری بر طرح ها جلب ، و ارزش های محله مبنا و مفاهیمی چون احساس هویت و تعلق به مکان ، مسئولیت پذیری، مشارکت جمعی و اصالت بخشی به نقش مردم ، سرمایه های اجتماعی و توجه به نقش مشارکتی گروه های ذینفع و ذینفوذ در طرح ها و پروژه های شهری دوباره مورد توجه قرار گرفت (١٠٦ :٢٠٠٠ ,Onyx and Bullen). Social Justice تکثیر سرمایه اجتماعی اختیار دادن به شهروندان کمینه کردن اثرات مصرف استفاده موثر از فضاهای شهری شکل ١- چارچوبی برای توسعه پایدار محلی- منبع : (١٩٩٧ ,Roseland) پایداری اجتماعی: یک تعریف قوی از پایداری اجتماعی باید بر پایه ارزش هایی از برابری و دموکراسی باشد؛ این بدین معناست که باید به لحاظ حقوقی، سیاسی، مدنی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر کیفیت جوامع تأثیر بگذارد ( ,Sachcs ٢٧ :١٩٩٩). همچنین بین حس تعلق و مدت اقامت در محله ، و میزان مشارکت در پایداری اجتماعی محله رابطه معناداری وجود دارد که با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون ، سطح معناداری هر دو شاخص کمتر از ٠,٠٥ و شدت همبستگی نیز به ترتیب بیشتر از ٠,٥ (٠,٧٧٩ و ٠,٩٠٣) بدست آمده است .