خلاصة:
میخاییل باختین با نظریۀ منطق مکالمه فضای نوینی در حوزۀ رشتههای ادبیات، زبانشناسی و جامعهشناسی پدید آورد. یکی از شاخصههای اصلی این نظریه، سخن کارناوالی است که بارزترین ویژگی آن، از بین بردن مرزبندیهای رسمی پذیرفتهشده، دگرگون ساختن و واژگونی مبادی غالب از سوی نهادها و گفتمانهای قدرت است. کارناوالیته با استفاده از ابزاری چون انتقاد، هجو، کنایه و تمسخر، مفاهیم و قوانین و ارزشهای حاکم بر جامعه را به چالش میکشد و فضای تکصدایی را برهم میزند و جامعهای چندآوایی، همراه با گفتوگوهای متنوع پدید میآورد. در شعر معاصر فارسی، احمد شاملو به عنوان چهرهای منتقد، در سرودههایش از جمله مجموعۀ هوای تازه به نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعۀ تکصدایی و محدود زمان خود پرداخته و مبادی فرهنگ رسمی را به چالش کشیده و مرزبندیهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی معمول را درهم شکسته است. به این اعتبار، آنچه در مقالۀ حاضر بررسی و کاویده شده است، تطبیق توصیفی- تحلیلی موازین نظریۀ سخن کارناوالی باختین با رویکردهای انتقادی شاملو میباشد. به نظر میرسد شماری از مؤلفههای این نظریه همچون آمیختگی احساسات متناقض و بهرهگیری از گروتسک، توجه به ابعاد زمینی حیات انسانی، درهمشکستن ارزشهای رسمی و تحمیلشده به جامعه، نفی تکصدایی و ترویج چندصدایی با رویکردهای شاملو در مجموعۀ هوای تازه همخوانی دارد.
Mikhail Bakhtin with The theory of dialogism created a new space within the fields of literature, linguistics. One of the main characteristic of this theory is saying carnival the most striking feature, Removing formal boundaries and transform the origins of most of the institutions and discourses of power. So, Carnival using a tool such as criticism, satire, irony and ridicule, is working on concepts, rules and values of the society to challenge and the monologue to disturb and will emerge polyphonic society, with diverse dialogue. On the other hand, In contemporary Persian poetry, Ahmad shamloo is a critical figure Who tried in his poems, including collection of fresh air to criticize the political and social situation monologue and limited community of his time and the beginnings of the official culture of challenge and the boundaries of political, social, cultural and literary usual break. For this reason, The paper will be reviewed and analyzed, Descriptive and analytical review Bakhtin's carnival theory with critical approaches Shamloo will be speaking criteria. It seems a number of factors such as Mixed feelings, and taking advantage of the grotesque, according to the earthly dimension of human life, official crush and values imposed by society, denial of polyphonic monologue and praise Shamloo approaches consistent set of Havaye Tazeh
(
, 
, 
)
