خلاصة:
امروزه که انجام هرگونه اقدامی در سیستم پیچیده نظام شهری بدون بهرهگیری از ظرفیتهای درونی آن تقریبا غیر ممکن است. تجارب پیمایشی نگارندگان حاکی از آن است که ارتقاء سطح امنیت نیز در این امر مستثنی نیست و درواقع رویکردهای متمرکز و از بالا به پایین جهت عملیاتی نمودن رهیافتهای مورد نیاز با هدف ارتقاء امنیت در عمل از سطح بالایی از موفقیتآمیزی برخوردار نمیباشند. چرا که اگر محتوی شهر که همان ساکنین آن هستند، همگام با این رهیافتها نشود و جهت تحقق این رهیافتها درگیر نشود؛ محقق نمودن آنها نیازی مبرم به صرف هزینههای گزاف جهت اجرایی نمودن هریک از رهیافتها و انجام نظارتهای دائمی با هدف جلوگیری از هرگونه تخطی میباشد. بنابراین ضروری است که جهت تحقق این امر بهدنبال رهیافتهایی نوین بود. در این بین نتایج حاصل از تجارب نگارندگان و نظریات نوین حاکی از آن است که تنها رهیافت پیشرو تقسیم شهر به واحدهای محلی خرد و ایجاد انگیزه و هدف مشترک ارتقاء امنیت در ساکنین محلات بهعنوان منفعت مشترک همه آنها و در ادامه، ارتقاء سطح امنیت در این واحدها با مشارکت ساکنین و درنهایت ارتقاء امنیت کل شهر بهواسطه تحقق سطح بالایی از امنیت در واحدهای خرد آن است. از مقولههای مهم در امر ارتقاء سطح امنیت مقولههای مربوط به عوامل کالبدی میباشد. درواقع وجود کالبدی با آسیبپذیری حداقل دربرابر فجایع و برنامهریزی آن بهنحویکه انگیزه حملات نظامی در آن به حداقل برسد تاثیر بسزایی در افزایش امنیت ساکنین میتواند داشته باشد. درمیان مقولههای کالبدی، مکانیابی مناسب کاربریهای شاخص بهعنوان آندسته از کاربریهایی که که نقش بسیار حساسی در آسیبپذیری شهر داشته و میتوان پس از فجایع به کمک آنها اراضی محدوده آسیبدیده را مدیریت کرد؛ نقش بسیار مهمی را در ارتقاء سطح امنیت ایفا میکند. در واقع ضروری است که با مشارکت ساکنین الگوی بهینهای جهت قرارگیری این کاربریهای ارائه داد. الگویی که بهواسطه درگیرنمودن ساکنین محله و وجود مقیاس خرد محلی تحققپذیری آن با حداقل موانع همراه است. در این راستا در تحقیق پیشرو سعی شده است که پس از بیان اصول مشارکت و محلهگرایی و تدقیق این کاربریها، در محلهای بهعنوان نمونه کلیه کاربریهای شاخص مکانیابی میشوند که محله منتخب این تحقیق، محله باغ ملی واقع در منطقه12 تهران میباشد و در نهایت شیوه تحقق این امر به واسطه مشارکت ساکنان ارائه شود.
ملخص الجهاز:
در این راستا در تحقیق پیش رو سعی شده است که پس از بیان اصول مشارکت و محله گرایی و تدقیق این کاربریها، در محله ای به عنوان نمونه کلیه کاربریهای شاخص مکان یابی میشوند که محله منتخب این تحقیق ، محله باغ ملی واقع در منطقه ١٢ تهران میباشد و در نهایت شیوه تحقق این امر به واسطه مشارکت ساکنان ارائه شود.
1 Natural and man-made disasters 2 Crisis management 3 Temporary shelter 4 Renewal در این تحقیق با استناد به نتایج حاصل از پژوهش پرهیزکار به منظور مکان یابی کاربریهای شاخص از رویکرد دوم به عنوان مناسب ترین روش استفاده شده است (پرهیزکار، ١٣٧٦).
/ / شکل ٢- پهنه بندی محله براساس وزن ترکیبی نهایی شکل ٣- پهنه بندی محله براساس وزن ترکیبی نهایی کاربری کاربری درمانی تجاری / / شکل ٤- پهنه بندی محله براساس وزن ترکیبی نهایی کاربری شکل ٥- پهنه بندی محله براساس وزن ترکیبی نهایی فضاهای آموزشی سبز و باز درصورتی که مخازن ذخیره سوخت در پهنه های با آسیب پذیری پایین مکان یابی شوند و کلیه ضوابط مرتبط با طراحی و ساخت آنها رعایت شود؛ قرارگیری این مخازن در کنار سایر کاربریها مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
/ شکل ٦- پهنه بندی آسیب پذیری محله دربرابر زلزله منبع : (منزوی، ١٣٨٩: ١١) نتیجه گیری نتایج حاصل از این تحقیق در قالب پیشنهاداتی که باید در مکان یابی هر یک از کاربریهای شاخص مدنظر قرار گیرند؛ میباشند.
- در صورت امکان جهت بهبود شرایط مکانی کاربریهای درمانی لازم است تعدادی از فضاهای سبز و باز مورد نیاز در نزدیکی این کاربریها مکان یابی شوند.