خلاصة:
دنیای مدرن امروز موجب افزایش آلودگیها و مشکلات زیستمحیطی و درنتیجه افزایش نگرانی دولتها و سازمانها درمورد محیط زیست شده است. یکی از گامهای بزرگ برای بهبود محیط زیست، استقرار استاندارد مدیریت زیستمحیطی (ایزو 14001) در سازمانها است. شواهد نشان میدهد که هرچند بیشتر سازمانها این استاندارد را دارند، موفقیت در پیادهسازی قوانین و ضوابط ایزو 14001 متفاوت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر موفقیت سازمانها در پیادهسازی استاندارد مدیریت زیستمحیطی در صنعت کاشی و سرامیک استان یزد انجام شد. در این پژوهش، از طریق مرور جامع پیشینه پژوهش، 12 عامل اثرگذار بر موفقیت سازمانها در پیادهسازی ایزو 14001 استخراج و در سه گروه کارکردهای مدیریتی، فرهنگ سازمانی و منابع طبقهبندی شدند. سپس دقت دو روش مدلسازی معادله ساختاری و سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی در پیشبینی موفقیت سازمانها در پیادهسازی ایزو 14001 با یکدیگر مقایسه شد. نتایج نشان داد روش مدلسازی معادله ساختاری در این زمینه عملکرد بهتری دارد. نتایج نهایی تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که کارکردهای مدیریتی، فرهنگ سازمانی و منابع بهترتیب با ضرایب 50/ 0، 25/ 0 و 22/ 0 بر موفقیت در پیادهسازی سیستم مدیریت زیستمحیطی تاثیر معنادار دارند. درپایان، برپایه ضرایب تاثیر هر گروه از عوامل و نتایج دیگر این مرحله، هریک از 12 عامل اثرگذار اهمیتسنجی و اولویتبندی شدند.
ملخص الجهاز:
همچنین ، با مرور پیشینه پژوهش مشخص شد که تاکنون پژوهشی تجربی درزمینه پیاده سازی موفق سیستم مدیریت زیست محیطی (ایزو ١٤٠٠١)، نه تنها در صنعت کاشی و سرامیک ، بلکه در سایر صنایع کشور نیز انجام نشده است تا نتایج آن بتواند راهنما و مشوقی برای مدیران این صنایع در حفاظت از محیط زیست باشد.
در این بخش ، با مرور پیشینه پژوهش ، دوازده عامل مؤثر بر پیاده سازی موفق استاندارد مدیریت زیست محیطی شامل تعهد و حمایت مدیر عالی، مدیریت منابع انسانی اثربخش ، تجدید نظر در سیستم مدیریتی، سیاست ها و اهداف زیست محیطی، مشارکت کارکنان ، هماهنگی و اجماع ، روحیه همکاری، نوآوریگرایی، وضوح اهداف ، دانش ، تجهیزات فنی و منابع مالی شناسایی و با توجه به ماهیت هریک ، در سه گروه کارکردهای مدیریتی، فرهنگ سازمانی و منابع دسته بندی شدند.
طبق چارچوب اجرایی این پژوهش (شکل ١)، پژوهشگر قصد دارد از یک سو به بررسی و اهمیت سنجی عوامل مؤثر بر پیاده سازی موفق سیستم مدیریت زیست محیطی بپردازد، از سوی دیگر عملکرد و دقت دو روش مدل سازی معادله ساختاری و سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی را در پیش بینی متغیر وابسته مدل مقایسه کند و درنهایت روش کاراتر را برای اهمیت سنجی عومل شناساییشده به کار گیرد.
بر این اساس ، هدف از پژوهش حاضر شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر پیاده سازی موفق سیستم های مدیریت زیست محیطی است .
International Journal of Operations & Production Management, 20(2), 148-165.