خلاصة:
گفتههای صدر المتالهین در باره معنا در مباحث مختلف به ظاهر از تردید وی بین نظریه دلالی و نظریه ذهنی حاکی است؛ اما با تعمق در این سخنان وبا توجه به مبانی اساسی حکمت متعالیه، می توان دیدگاهی یکدست ومنسجم در باب معناداری به او نسبت داد که میانه این دو نظریه قرار دارد و متاثر از معرفت شناسی و وجود شناسی او است. برای اظهارات متفاوتش می توان محملی یافت که توضیح دهد این تفاوت ها قابل فروکاستن به انواع گوناگون ادراک است. در نظریه معناداری صدرا، واژگان از نظر ساخت معنایی دو دسته اند. یک دسته هم مفهوم دارند وهم مدلول. دسته دیگر فقط مدلول دارند.
ملخص الجهاز:
"Knowledge, No نظریة معناداری صدرالمتالهین شیرازی * حسین واله تاریخ دریافت :١٣٨٩/١٠/٧ تاریخ پذیرش : ١٣٩٠/٥/١٣ چکیده گفته های صدر المتألهین در بارة معنا در مباحث مختلف به ظاهر از تردید وی بین نظریة دلالی و نظریة ذهنی حاکی است ؛ اما با تعمـق در ایـن سـخنان وبـا توجه به مبانی اساسی حکمت متعالیه ، می توان دیدگاهی یکدسـت ومنسـجم در باب معناداری به او نسبت داد که میانة این دو نظریـه قـرار دارد و متـأثر از معرفت شناسی و وجود شناسی او است .
" نیز در اسفار تاکید می کند که اطلاق صحیح واژة "سفید" ایجاب نمی کند که حتما چیزی داشته باشیم که رنگش سفید باشد: " فیلسوفان "سفید" را کیف بالذات می دانند ودرحالیکـه در عـالم واقـع آنچـه وجـود دارد جسمی ست به رنگ سفید اما جسمیت (یا وجود جوهری که حامل ایـن وصـف باشـد) در معنای این واژه اشراب نشده است وتحقق سفیدی هم منوط به تحقق جسم یا چنان جوهری نیست .
تایید این تفسیر از سخن صدرا در مشاعر است ، جایی که به تفصیل به ایـن مطلـب پرداخته : "سؤال : اگر بگوییم که درقضیة الوجود موجـود، [واژة ] موجـود یعنـی خـود هستی اما در قضایای دیگری که می گوییم فلان شی ء موجـود اسـت [موجـود] یعنـی چیزی متصف به وجود، لازم آید حمل وجود در همه جا به یک معنا نباشد."