خلاصة:
هدف توان بخشی بازگرداندن تمامی کارکردهای جسمانی، روانی و اجتماعی آسیب دیده ناشی از بیماری هاست و منظور از توانبخشی شناختی یا نوروسایکولوژیک مجموعه ای از روش ها یا راهبردهای مداخله ای است که به منظور توانمندسازی درمانجویان یا بیماران روانپزشکی و خانواده های آنها صورت می گیرد. در این مقاله پس از معرفی دقیق توانبخشی شناختی، تاریخچه و انواع نظریه های موجود در این حیطه ارائه شده و سپس به مرور مطالعاتی پرداخته شده است که اخیرا از روش های توانبخشی شناختی در نمونه های مختلف بیماران و انواع اختلالات استفاده کرده اند و موثر بودن این روش های مداخله ای را گزارش نموده اند.
ملخص الجهاز:
"مجله پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، دوره دوم ، شماره دهم ، مرداد ماه ١٣٩٦، صفحات ٢٧-١٤ چکیده هدف توان بخشی بازگرداندن تمامی کارکردهای جسمانی، روانی و اجتماعی آسیب دیده ناشی از بیماری هاست و منظور از توانبخشی شناختی یا نوروسایکولوژیک مجموعه ای از روش ها یا راهبردهای مداخله ای است که به منظور توانمندسازی درمان جویان یا بیماران روانپزشکی و خانواده های آنها صورت میگیرد.
د. جایگزینی کارکرد سالم این رویکرد همانند جبران کارکرد از دست رفته ، فرض میکند که مکانیزم های شناختی و عصبی مورد نیاز برای حافظه و توجه بهنجار در بیماران نمیتوانند به طور کامل ترمیم شده یا بهبود یابند اما با بهره گیری از فرآیندها و ساختارهای سالم شاید بتوان به بیمار کمک کرد.
نتایج این پژوهش نشان داده است که توان بخشی حافظه و توجه به عنوان یکی از رویکردهای جدید درمانی، پا به پای سایر مداخلات قادر است بر وضعیت حافظه بیماران سالمند مبتلا به دمانس و آلزایمر موثر بوده و موجب بهبود کیفیت زندگی آنها شود.
یافته های پژوهش نشان داد که توجه انتخابی سرگروه افسرده ، وسواس و بهنجار تفاوت معنادار ندارد، اما حافظه کاری افراد سرگروه تفاوت معنادار دارد و افراد افسرده در تمامی زیر مقیاس های آزمون حافظه کاری ضعیف تر از افراد بهنجار است و نتیجه این پژوهش نشان می دهد که مشکل اصلی بیماران مبتلا بر افسردگی آسیب های حافظه کاری آنان باشد که بر اثر عواملی چون افزایش پیچیدگی تکلیف گنجایش محدود حافظه ، کاهش انگیزش و کندی روانی-حرکتی، که خود از عوامل محدود کننده کارکرد شناختی افراد افسرده نیز به شمار می روند به وجود می آید."