خلاصة:
مالکان شرکتها برای ایجاد نظارت بر نماینده، جلوگیری از رفتارهای فرصتطلبانه، عدم تقارن اطلاعاتی و همچنین کاهش هزینههای نمایندگی، به حسابرس مستقل روی میآورند. این نقش حسابرسی برای بررسی دستکاری در صورتهای مالی و درنتیجه گزارش سودهای مدیریت شده توسط مدیران، اهمیت ویژهای دارد. بر این اساس، هدف مقالۀ حاضر بررسی ارتباط بین نوع اظهارنظر حسابرس مستقل با سنجههای کیفیت سود است. نمونۀ آماری این مطالعه مشتمل بر 70 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1394-1388 است. دادهها با استفاده از الگوی دادههای تابلویی و روش آرلانو باور ـ بلاندل باند، آزمون شده و در قالب سه مدل و با متغیرهای وابستۀ کیفیت سود (شامل پایداری سود)، کیفیت اقلام تعهدی و شاخص قابلیت اتکای اطلاعات، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین نوع گزارش حسابرس مستقل در هر سه مدل با شاخصهای کیفیت سود رابطۀ معناداری برقرار است. همچنین بین نوع گزارش حسابرس مستقل با پایداری و کیفیت اقلام تعهدی رابطۀ منفی و معناداری وجود دارد و درنهایت این ارتباط با قابلیت اتکای اطلاعات مثبت است.
ملخص الجهاز:
ارزیابی رابطة بین نوع اظهار نظر حسابرس مستقل و کیفیت سود ١، ماریه قربانی ٢ پرویز پیری مالکان شرکت ها برای ایجاد نظارت بر نماینده ، جلوگیری از رفتارهای فرصـت طلبانـه ، عدم تقارن اطلاعاتی و همچنین کـاهش هزینـه هـای نماینـدگی ، بـه حسـابرس مسـتقل روی می آورند.
همچنین بین نوع گزارش حسابرس مستقل با پایداری و کیفیت اقلام تعهدی رابطة منفی و معناداری وجود دارد و درنهایت این ارتباط با قابلیت اتکای اطلاعات مثبت است .
بنابراین مسئلة اصلی مقالة حاضر این اسـت کـه آیـا بـین نـوع اظهـار نظـر حسابرس و کیفیت سود رابطـه معنـاداری وجـود دارد؟ بـرای پاسـخ بـه ایـن مسـئله از یکـی از جدیدترین مدل های اقتصادسنجی (آرلانو باورـ بلاندل باند) برای آزمون فرضیه ها اسـتفاده شـده است .
طبق مطالعات تجربی بسلی و پترونـی (٢٠٠١)، والاس (٢٠٠٤) و با توجه به مبانی نظری تحقیق و نظریه هـایی ماننـد نظریـه هـای کـارگزاری ، مباشـرت ، بیمـه و اطلاعات ، فرضیه های پژوهش به ترتیب زیر مطرح می شوند: فرضیة ١: بین نوع اظهار نظر حسابرس و پایداری سود رابطة معنادار و مثبتی وجود دارد.
نتایج ضریب و سطح اطمینان آزمون های ریشة واحد (رجوع شود به تصویر صفحه) آزمون ر متغیر احتمال پایداری 0/000 کیفیت اقلام تعهدی 0/000 قابلیت اتکا به اطلاعات 0/000 گزارش حسابرس 0/437 اهرم مالی 0/0021 جریان نقد عملیات 0/000 اندازة شرکت 0/999 جدول ٤.
نتیجه گیری و پیشنهادها در این مقاله رابطة نوع اظهارنظر حسابرس مستقل و کیفیت سود (از نظر اقلام تعهدی ، پایـداری و قابلیت اتکا)، براساس مدل پانل پویا بررسی شد و فرضـیه هـای پـژوهش در قالـب سـه مـدل اقتصادسنجی آزمون گردید.
Journal of Business Finance & Accounting, (30), 125-167.