خلاصة:
اسلام به عنوان یک نظام جامع پاسخگوی نیازهای فردی و اجتماعی انسان در همه ی زمان ها و مکان ها است. امنیت یکی از مهم ترین نیازهای طبیعی انسان محسوب می شود، که در متون دینی و احکام و مقررات اسلامی راه حل های مناسبی برای تحقق آن در جامعه پیش بینی شده است. از آن جایی که امنیت افراد اجتماع از امنیت فردی تک تک افراد ساخته می شود، حصول امنیت فردی شخص در اجتماع، زیرساختی برای شکل گیری امنیت اجتماعی است؛ لذا انسان با پایبندی به اصول اخلاقی در برخورد با دیگران می تواند به آرامش روانی و امنیت برسد. راهکارهای اسلام برای تحقق امنیت توسط فرد عبارت است ار: ایمان، کنترل زبان، فرو بردن خشم، عاقبت اندیشی و ... . علاوه بر نقش فرد در تحقق امنیت، هر یک از نهادهای اجتماعی(خانواده، خویشاوندی، همسایگی، برادری) نیز با ایفای وظایف خویش به بهترین نحو می توانند نقش مهمی در تحقق امنیت اجتماعی داشته باشند. رسالت این مقاله بررسی نقش فرد و نهادهای اجتماعی در تحقق امنیت اجتماعی است. روش مورد استفاده در این مقاله روش توصیفی-تحلیلی است و از مطالعات کتابخانه ای در این خصوص کمک گرفته شده است.
ملخص الجهاز:
"اما آنچه از نقش تأثیرگذار امنیت، در پیشگیری از جرائم و انحرافات مورد استفاده قرار گرفته، مربوط به احکام جزائی است؛ بهگونهای که راه تحقق امنیت فردی و جمعی را میتوان در اجرای حدود و قصاص در مقابله با متجاوزین از جان و مال و مقررات الهی دانست، زیرا با اجرای احکام الهی، هم انسانها به رشد مادی و معنوی خویش میرسند و هم ناپاکان و خلافکاران تنبیه میشوند (مجلسی، بیتا، 6)، لذا اجرای احکام الهی در مقابل متجاوزین از این حدود، میتواند نقش اصلاحی در مجرمین و یا کسانی که قصد ارتکاب جرم دارند، داشته باشد.
هنگامی که شخص بتواند در روابط فردی و اجتماعی خود به این اصول پایبند باشد، میتواند در تحقق امنیت و به تبع آن جلوگیری از آسیبهای اجتماعی، نقش تأثیرگذاری ایفا کند، زیرا بهکارگیری عقل، یکی از عوامل بازدارندۀ انسان از هوی و هوس و برانگیزانندۀ او به سوی چیزهایی است که با قوۀ عاقلۀ انسان ادراک میشود.
همچنین بر اساس آیۀ ۱۸۹ سورۀ بقره و ۲۷ سورۀ نور، ورود مخفیانه و بدون اجازه به حریم خانۀ دیگری ممنوع است و بر پایۀ آراء فقهی، هرکس میتواند با متجاوز به این حریم مقابله کند؛ لذا تجسس در زندگی دیگران و آشکار کردن عیوب مردم، باعث دور شدن دلها از یکدیگر و کمرنگ شدن روابط عاطفی میان انسانها و به تبع آن، ایجاد ناسازگاریهای اجتماعی و به خطر افتادن امنیت فرد و جامعه میشود."