خلاصة:
بسیاری از محققان هویت ایرانیان رایک هویت ترکیبی که شامل هویت ملی، دینی، قومی و مـدرن در نظر می گیرند. موضوع هویت مدرن یکی از مهمتـرین مـسائل اجتمـاعی در جامعـه ایـران محـسوب میشود و اهمیت آن در حدی است که میتوان گفت بر کثیری از پدیده های فرهنگی و اجتماعی ایـران امروز تاثیر دارد. یک وجه مهم این موضوع دامنه تاثیرپذیری و گرایش جامعه ایران به این بعد از هویـت است . بنابراین در این مقاله سعی شده است گرایش ایرانیان به هویت مدرن مورد سـنجش قـرار بگیـرد.
رویکرد اصلی مقاله حاضر مبتنی بر نظریه های نوسازی است .
در این مقاله هویت مدرن به سه بعد ارزش هایبنیـادی مدرنیتـه (معرفتـی و اجتمـاعی ) تمایـل و گرایش به مدر یسم و هویت جهانی تقسیم شده است .
پرسشنامه طراحی شده پس از چند بار آزمون ، در جمعیت نمونه ١٨٠٢ نفری در سیزده شهر (مرکز استان ) اجرا شده است .
نتایج تحقیق نشان میدهد نگرش ایرانیان به ارزش های بنیادین مدرنیته نسبت به میانگین در حـد متوسط است ؛ اما نگرش آنها به مدرنیسم و تمایل به غرب از میانگین پایین تر است ؛ در حالیکه دیدگاه آنها نسبت به هویت جهانی بالاتر از حد میانگین است ؛ این نتایج نشان میدهد در مجموعه ابعاد هویـت مدرن در شاکله هویت ایرانی حضور قوی و جدی دارد و گرایشات ایرانیان نسبت به ارزش های مدرنیته و جهانی شدن ، جدی و قابل ملاحظه است .
ملخص الجهاز:
کارشناس ارشد جامعه شناسي طرح مسئله درميان اکثر محققان و نويسندگان ايراني که به موضوع هويت درايـران توجـه داشـته انـد، اشارات مستقيم و موکد (يا غيرمستقيم )به نقش وتاثير غرب ، غربي شدن ، تجدد، جهـانيشـدن يا جهاني کردن و مدرنيته درهويت ايراني وجود داشته و عمدتاپذيرفته اند که فرهنگ و هويت ايراني درجريان تعاملات تاريخيايران با کشورهاي اروپايي ، تحت تاثير قـرار گرفتـه و لايـه يـا بعدي جديد به آن افزوده شده است .
ايرانيان بنا به دلايل تاريخي و موقعيت ژئـوپلتيکي خـود (از عـصر صـفوي و پـس از آن در جريان جنگ هاي ايران و روس و نيز در دوره تاريخي پس از مشروطيت ) در تعامل و ارتبـاط بـا فرهنگ و تمدن غربي قرار گرفته اندو بر حسب اين ارتباطات شاهد ورود مستمر عناصر تمـدني و فرهنگي غرب بوده اند؛ به نحوي که بخش زيادي از هويت ايرانيـان امـروزي متـأثر از فرهنـگ غربي و جهاني است .
در مجموع بايد عوامل زير را موجب تکوين و قوت يابيهويت مدرن درايران مهم دانست : (رجوع شود به تصویر صفحه) سعي محققان در اين تحقيق اين است که به بررسي اين سوال بپردازند که گـرايش جامعـه ايراني به هويت مدرن به چه ميزان است ؟ چارچوب مفهومي يکي از برداشت هاي رايج در زمينه مدرنيته در مکتب «نوسازي » مطرح شـده اسـت و ايـن اصطلاح در عرف ادبيات علوم اجتماعي گذشته ، به تقريب مترادف با تحول يا تکامـل اجتمـاعي، مورد استفاده قرار ميگرفت .