خلاصة:
تقلب در امتحان یکی از مهم ترین مواردی است که صداقت علمی را نقض و بهطور جدی کیفیت تدریس، قابلیت اطمینان در فرایند ارزیابی و اعتماد عمومی را به آموزشعالی تضعیف کرده است؛ لذا، در مطالعه حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر بروز تقلب در امتحانات با تکیه بر تجارب زیسته دانشجویان تحصیلات تکمیلی به این مهم پرداخته شده است. این پژوهش از نظر رویکرد جزء رویکردهای کیفی با روش پدیدارشناسی توصیفی است. با 26 نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری گلوله برفی مصاحبه شد. از تجزیه و تحلیل مجموع داده ها پنج مولفه استخراج شد که می توانند تجارب دانشجویان تحصیلات تکمیلی از پدیده تقلب در امتحان را به تصویر بکشند که عبارت اند از: عوامل تربیتی، آموزشی، شخصیتی، اجتماعی و محیطی. نتایج پژوهش را می توان در دو مقوله کلی درونی و ساختاری دسته بندی کرد. عوامل درونی عواملی هستند که به استعدادها، ادراکات و دریافتهای شخص و همچنین محیط خانواده او مربوط میشود و عوامل ساختاری نیز آن دسته از عواملی هستند که از محیط اطراف بر عملکرد شخص در ارتکاب به تقلب نیرو وارد میکنند و اثر می گذارند.
ملخص الجهاز:
براي جلوگيري از چنين فاجعه اي نهادها و مسئولان بايد براي کشف زمينه ها، عوامل و عناصر مؤثر بر تخلف شکل گرفته در جامعه تلاش کنند، چرا که نظامهاي آموزشي اهدافي دارند که تعامل و يکپارچگي تمام مؤلفه ها و عناصر برنامه براي نيل به آنها ضروري است (٢٠٠٦ ,Mehrmohamadi &Mahram, Saketi, Masudi )؛ امروزه، نيازمند مرور مسئله تقلب و بازانديشي آن هستيم ، چرا که در گذشته معمولا هر عملي از اين دست ميان قشر فرهيختگان رخ ميداد و دود آن نيز فقط به چشم خودشان مي رفت ، اما امروزه با پديدار شدن نهادي به نام دانشگاه که مسئوليت تربيت علمي و اخلاقي نسل تحصيل کرده و متخصص را بر عهده دارد (٢٠١٢ ,Eslami)، ديگر ابعاد تقلب به افراد خاصي محدود نمي شود و هر نوع چشمپوشي از اين عمل به خصوص در عرصه دانشگاهي چه بسا نتايجي هولناک در پي داشته باشد، در حالي که انتظار آن است که دانشجويان به عنوان مخاطبان يادگيري و بر اساس تعامل با استادان ، متون درسي، قوانين و مقررات و قرار گرفتن در محيط علمي و به طورکلي، با محور قرار گرفتن هدفها و ارزشهاي والاي اسلامي در صدر نظام آموزشي کشورمان به ارزشهاي والاتري همچون کرامت انساني ، خود انضباطي و قناعت به حقوق خود دست يابند (٢٠٠٦ ,.