خلاصة:
با توجه به این که نرخ ارز حقیقی یکی از متغیرهای اصلی اقتصاد هر کشور به شمار می رود و میزان رقابت پذیری اقتصاد را در عرصه بین المللی تبیین می نماید، به منظور اجتناب از هرگونه نوسان در نرخ ارز حقیقی می بایست عوامل موثر بر آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این تحقیق ابتدا مفاهیم نرخ ارز حقیقی و عوامل موثر بر آن از قبیل شاخص های کسری بودجه، رابطه مبادله، صادرات غیر نفتی،
نقدینگی و غیره مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین یک مدل تخمینی منطبق با فرضیه ها و اهداف تحقیق و بر مبنای روش های اقتصاد سنجی با استفاده از نرم افزار Eviews به کار گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که طی دوره زمانی 88 - 1350 ، نرخ ارز حقیقی با متغیرهای کسری بودجه و صادرات غیر نفتی ارتباط معکوس و با متغیرهای رابطه مبادله و نقدینگی رابطه مثبت دارد.
The real exchange rate is one of the most important macroeconomic variables in any country. It identifies the degree of competitive power of the country in international economics. Therefore، to avoid exchange rate volatility، one needs to determine its main important causal factors. The purpose of this paper is to identify the main determinants such as the terms of trade index، budget deficit، non-oil exports، and liquidity of real exchange rate in Iran during 1971-2009. Our findings based on the estimated regression models using Eviews 5 software indicate a positive and significant impact of terms of trade and liquidity on real exchange rate، whereas non-oil exports and government budget deficit are negatively related to real exchange rate.
ملخص الجهاز:
"ج- رویکرد پولی این رویکرد دارای فروضی از قبیل اشتغال کامل، برابری قدرت خرید، ثابت بودن نرخ ارز، برابری نرخ های بهره داخلی و خارجی و تأمین مالی کسری بودجه از طریق افزایش نقدینگی می باشد و در کشورهای در حال توسعه، کسری بودجه از محل اخذ وام یا استقراض از سیستم بانکی تأمین مالی می شود و این موضوع منجر به افزایش نقدینگی و تورم می گردد و از طرف دیگر موجب تقویت تقاضای موثر شده و تقاضای کالاها و خدمات وارداتی را افزایش می دهد و همچنین افزایش تورم داخلی و بالا رفتن قیمت کالاهای صادراتی موجب افزایش تقاضای واردات و کاهش صادرات غیر نفتی می شود و عوامل مزبور به وخیم شدن خالص حساب جاری می انجامند.
در مجموع برای مباحث مربوط به کسری بودجه مطالعات زیادی انجام شده است که این پژوهش ها نشان می دهند افزایش کسری بودجه باعث تقویت نرخ ارز حقیقی می شود، به نظر می رسد این موضوع به محل و نحوه تامین کسری بودجه بستگی دارد، در صورتی که این جبران از طریق تبدیل ارزهای خارجی مانند دلار به پول داخلی انجام شود، موجب دلاریزه شدن اقتصاد کشور و کاهش نرخ ارز حقیقی می شود و دلارهای تزریق شده به جامعه نیز به منظور واردات کالاهای خارجی و تکنولوژی های نوین و همچنین هزینه های ارزی مسافران در سایر کشورها از اقتصاد کشور خارج می شود.
ــــــــــــــــــــــــــــــ 1-Budget Deficit 2-Terms of Trade 3- Liguidity 4- Non Oil Export 5-Real Exchange Rate شایان ذکر است در مقطع زمانی مورد بررسی این تحقیق، تفوق تورم انباشته داخلی بر تورم انباشته خارجی، ضمن افزایش هزینه های تولید موجب گردیده نرخ ارز حقیقی به شدت افزایش یابد و در واقع این نرخ از مبلغ 76 ریال در سال 1350 به مبلغ 17."
(
, 
, 
)
