خلاصة:
هدف: بعد از عفونت ها و تروما، بروز اختلالات تکاملی و رفتاری، شایع ترین مشکل در طب کودکان است. این موضوع می تواند تحت تاثیر عوامل متعددی قرار بگیرد. طیف وسیعی از علل در بروز مشکلات تکاملی و رفتاری نقش دارند. مشکلات تکاملی تاثیر زیادی بر سلامت کودکان و جامعه در مقیاس وسیع تر می گذارد. به علت ضرورت پیگیری های بیشتر و متفاوت در کودکان با اختلالات تکاملی در سال های اولیه عمر، تعیین عوامل موثر در بروز اختلالات تکاملی در هر جامعه ای اهمیت دارد. با توجه به اهمیت موضوع، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط جنسیت با وضعیت تکاملی کودکان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی قزوین انجام گرفت.
روش بررسی: این پژوهش با طراحی توصیفی، روی ۲۵۰ کودک ۱۲ ماهه مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال ۱۳۹۰ انجام شد. نمونه گیری به صورت چندمرحله ای انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم اطلاعاتی و پرسش نامه های سنین و مراحل، برای سنجش وضعیت تکاملی بود. پس از آنکه رضایت والدین کسب شد، وضعیت تکاملی کودکان در پنج حیطه، یعنی حیطه برقراری ارتباط، حرکات درشت، حرکات ظریف ، حل مسئله و شخصی اجتماعی اندازه گیری شد. پرسش نامه سنین و مراحل، شامل ۱۹ پرسش نامه در سنین ۴ تا ۶۰ ماهگی با هدف جدا کردن کودکان نیازمند بررسی های بیشتر تکاملی از کودکان سالم است. تکمیل پرسش نامه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه و امتیازدهی آن حدود یک دقیقه وقت می گیرد. اعتبار و پایایی این پرسش نامه در مطالعات قبلی گزارش شده است. داده ها با استفاده از نسخه ۱۸ نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل شد. در این مطالعه، تجزیه وتحلیل آماری با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. مدل رگرسیون لجستیک نیز برای تعیین ارتباط بین جنسیت و وضعیت تکاملی استفاده شد. سطح معناداری آماری کمتر از ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.
یافته ها: میزان شیوع تاخیر تکاملی در کودکان، ۲۲/۴ درصد (فاصله اطمینان ۹۵ درصد: ۱۷ تا ۲۸) بود. بیشترین میزان در حیطه برقراری ارتباط ۸ درصد (فاصله اطمینان ۹۵درصد: ۵ تا ۱۱) و کمترین میزان در حیطه توان حل مسئله ۲ درصد (فاصله اطمینان ۹۵درصد: ۰ تا ۴) به دست آمد. ۳۹ نفر در گروه تاخیر تکاملی (۶/۶۹ درصد ) و ۱۰۲ نفر در گروه تکامل طبیعی (۵۲/۶ درصد )پسر بودند. برای بررسی تفاوت وضعیت تکاملی بین گروه ها از آزمون خی دو استفاده شد که تفاوت معناداری را بین دو گروه نشان داد؛ به گونه ای که اختلال تکاملی در پسران به طور معناداری بیشتر نشان داده شد (P=۰/۰۲). با وارد کردن متغیر مطالعه شده در مدل رگرسیون لجستیک، متغیر جنسیت پسر (P=۰/۰۵۵ و ۰/۵۲=OR) ارتباط معناداری با وضعیت تکاملی کودکان داشت. احتمال بروز اختلال تکاملی در کودکان مشکوک به این نوع اختلال در مقایسه با کودکان با تکامل طبیعی، در پسران ۰/۵۲ برابر بیشتر از دختران بود. بقیه متغیرها (سن و تحصیلات و شغل مادر و پدر، سابقه قبلی سقط، نوع زایمان، رتبه تولد، فاصله گذاری بین تولدها، اندازه دور سر کودک در بدو تولد و ۱۲ ماهگی و وزن کودک در ۱۲ ماهگی) با وضعیت تکاملی ارتباطی نشان ندادند.
نتیجه گیری: علت اصلی ناتوانایی های تکاملی، ناشناخته است. به نظر می رسد یکی از دلایل تاخیر تکاملی، جنسیت باشد. جنس مذکر عاملی است که در این مطالعه با تاخیر تکاملی رابطه داشت. با توجه به شیوع تاخیر تکاملی و تاثیر آن بر جامعه، ضروری است که متخصصان سلامت، همراه با خانواده و جامعه بر تکامل کودکان نظارت کنند. شناسایی کودکان در معرض خطر در اسرع وقت برای تشخیص و مداخله زودتر و کاهش مشکلات در آینده مهم است.
Objective: Developmental and behavioral problems are the most prevalent problem in pediatrics after infection and trauma. These problems can be affected by numerous factors. A range of factors is involved in behavior and development problems. Developmental problems have a massive impact on children’s health and eventually have broader scale effect on society. Because of the necessity for more and different follow-ups in children with developmental disorders in the early years of lifetime، determination of effective factors is essential in any society. Therefore، the current study was conducted with a purpose to determine the relationship between gender and developmental status in children.
Materials & Methods: This is a descriptive design study، performed in 12-month-old children (n=250) who were referred to health services centers affiliated to Qazvin University of Medical Sciences in 2012. Sampling was performed using a multistage method. The data gathering tool included information form and Age and Stages Questionnaire for measuring developmental status. Once parental consent was obtained، the developmental status of the children was measured in five areas، i.e.، motor (gross and fine motor skills)، problem-solving، personal-social skills and communication. Age and Stages Questionnaire consists of 19 questionnaires at the age of 4-60 –month old with the aim of separating inactive children from further developmental studies of healthy children. Completion of the questionnaire takes 10 to 15 minutes، and it takes about one minute to score. The validity and reliability of the Age and Stages Questionnaire have been reported in various previous studies. The data were analyzed using SPSS software version 18. In this study، statistical analyses were performed using descriptive and inferential statistics. Logistic regression model was used to determine the relationship between gender and developmental status. A P value of ˂0.05 was considered statistically significant.
Results: The prevalence of developmental delay was 22.4 % (CI 95%: 17–28) in children and the highest prevalence was in the area of communication (8%; CI 95%: 5–11) and the lowest was in the area of problem-solving (2%; CI 95%; 0–4). 39 boys (69.6%) were in the group of developmental delay، and 102 boys (52.6%) were in normal developmental group. To check the status of development difference between groups were used chi-square test showed a significant difference between the two groups. Therefore، developmental delay is significantly higher in boys (P=0.02). By importing the variable studied in the logistic regression model، the male gender variable (P=0.055، OR=0.52) had a significant relationship with a developmental delay of children. Children with suspected developmental disorders in evolution children with normal development، chance of developmental delay in boys 0.52 times more than girls. The other variables (age، education، and occupation of parents، previous history of abortion، type of delivery، parity، spacing between births، weight and head circumference at birth and 12 months of age) did not show a significant relationship with developmental delay.
Conclusion: The leading causes of developmental disabilities remain unknown. It seems that gender is one of the causes of developmental delay. In this study، male gender was a factor that is associated with developmental delay. According to the incidence of developmental delay and its effect on society، it is essential that health professionals، with family، and community، monitor the development of children. Identifying the children at risk as soon as possible for diagnosis، earlier intervention، and reduced problems is essential in the future. Further studies are required to confirm the results.
(
, 
, 
)
