شناسایی عوامل کلیدی موثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده نگاری؛ (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز) مقالة

مؤلف: احد نژاد، محسن ؛ حاضری جیقه، صفیه ؛ مشکینی، ابوالفضل ؛ پیری، عیسی ؛

پژوهش و برنامه ریزی شهری بهار 1397 - شماره 32 ، A (Azad University/ISC (‎16 صفحة - من 15 إلی 30 )

الکلمات المفتاحية: تبریز تحلیل ساختاری آینده نگاری MICMAC شکوفایی شهری

خلاصة:

چالشهای زندگی نوین شهری نظیر؛ رقابت بین شهرها و نواحی شهری، پایداری شهری، نیاز به استفاده از فرصتها و دوری از تهدیدها در تحولات اجتماعی و فرهنگی، تغییرات جمعیتی انبوه و مشکلات محیطی و اجتماعی موجب روی آوردن به رویکرد آیندهپژوهی در برنامهریزی شهری و بهرهگیری از ابزارهای گوناگون برای ساختن آینده مطلوب شده است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روشهای متداول و مورد پذیرش آیندهنگاری است، و با استفاده از نرمافزار میکمک به تحلیل مؤلفههای شکوفایی شهری کلانشهر تبریز پرداخته است. بدین منظور ابتدا با مطالعه اسناد فرادست تمامی عوامل دخیل در توسعه و شکوفایی شهری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و با استفاده از روش دلفی 78 مؤلفه در پنج حوزه (بهرهوری، زیرساختها، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی و پایداری محیطزیست) به عنوان شاخصهای شکوفایی شهری استخراج شد. برای تحلیل دادهها از روش تحلیل اثرات متقابل / ساختاری به وسیله نرمافزار MICMAC استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از این است که کلانشهر تبریز سیستمی ناپایدار میباشد و در صفحه پراکندگی پنج دسته (عوامل تأثیرگذار، عوامل دو وجهی، عوامل تنظیمی، عوامل تأثیرپذیر و عوامل مستقل) قابل شناسایی هستند. در نهایت از میان 78 عامل یاد شده پس از بررسی میزان و چگونگی تأثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر و بر وضعیت آینده کلانشهر تبریز با روشهای مستقیم و غیرمستقیم، 15 عامل کلیدی (نرخ بیکاری، مرگومیر مادران، میزان سواد، امید به زندگی، مسکن بادوام، ظرفیت حملونقل عمومی، اشتغال زنان، مرگومیر کودکان زیر پنج سال، ضریب جینی، نرخ فقر، مراکز فرهنگی، آلودگی هوا، خانوارهای حاشیهنشین، بیکاری جوانان و مدارس دولتی) که بیشترین نقش را در در وضعیت آینده توسعه و شکوفایی کلانشهر تبریز دارند، انتخاب شدند.

ملخص الجهاز:

در نهایت از میان ٧٨ عامل یاد شده پس از بررسی میزان و چگونگی تأثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر و بر وضعیت آینده کلانشهر تبریز با روش های مستقیم و غیرمستقیم ، ١٥ عامل کلیدی (نرخ بیکاری، مرگ ومیر مادران ، میزان سواد، امید به زندگی، مسکن بادوام ، ظرفیت حمل ونقل عمومی، اشتغال زنان ، مرگ ومیر کودکان زیر پنج سال ، ضریب جینی، نرخ فقر، مراکز فرهنگی، آلودگی هوا، خانوارهای حاشیه نشین ، بیکاری جوانان و مدارس دولتی) که بیشترین نقش را در در وضعیت آینده توسعه و شکوفایی کلانشهر تبریز دارند، انتخاب شدند. در این پژوهش ابتدا با دیدی سیستماتیک و ساختاری به مرور ادبیات نظری در حوزه شکوفایی شهری، پرداخته شد، سپس بر پایه مبانی نظری حاصل شده و با استفاده از روش دلفی شاخصها و متغیرهای تاثیرگذار در شهر شکوفا در ابعاد پنج گانه شکوفایی شهری (بهره وری، زیرساختها، کیفیت زندگی، برابری و مشارکت اجتماعی و پایداری محیط زیست ) استخراج گردید در مرحله دوم با استفاده از تکنیک تأثیرات متقابل (روش تحلیل ساختاری) امتیازدهی و در محیط نرم افزارMICMAC مورد تحلیل قرار گرفت و در نهایت عوامل پیشران و کلیدی شکوفایی شهری با توجه امتیاز تأثیرگذاری و تأثیرپذیر مستقیم انتخاب شد. همانطور که در نمودار شماره ١ ملاحظه میشود شیوه توزیع و پراکنش متغیرهای مؤثر بر وضعیت توسعۀ و شکوفایی کلانشهر تبریز حاکی از ناپایداری سیستم است و پنج دسته از متغیرها (عوامل تأثیرگذار، عوامل دووجهی، عوامل تنظیمی، عوامل تأثیرپذیر و عوامل مستقل ) قابل شناسایی و تفکیک هستند که در جدول ٤ تشریح شده اند.

استلام ملف الإرجاع :
(پژوهیار, , , )

تحميل
تحميل HTML

رابط قصير:

صفحة:

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک

تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر webmaster@noormags.com .

You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via webmaster@noormags.com .

دخول / الاشتراک

تحتاج الدخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.

دخول

الاشتراک