خلاصة:
پیوند واقعه عاشورا با روح فرهنگ و اندیشه ایرانی، شعر آیینی عاشورایی را از اعتبار و اهمیت فراوانی برخوردار کرده است. واقعه کربلا و مسایل آیینی عاشورایی از محورهای اصلی شعر قیصر امینپور است که از این رو در زمره برجستهترین شاعران آیینی عاشورایی محسوب میشود. پژوهش حاضر به نقد زیباشناختی شعرهای عاشورایی قیصر امینپور در سه محور نوگرایی، تصویرپردازی و گفتمان علمی دانشگاهی پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد قیصر امینپور شعر عاشورایی را از افراطیگری و قیاس و کلیشهبرداری دور ساخته است و به اصلاح جریان نوگرایی در شعر آیینی عاشورایی پرداخته است و با حفظ حریم و حرمت واقعه کربلا، برکنار از ارایه تصویرهای تکراری و کلیشهای، تصویرهایی نو را که حاصل تجربیات شاعرانه خود اوست ارایه داده است و نیز با رویکرد عقلانی انتقادی و زیباشناختی، گفتمان علمی دانشگاهی را به حوزه شعر آیینی عاشورایی کشانده و ضمن پرهیز از عامهگرایی، با ارایه شعر ناب در این حوزه، در تغییر رسالت هنری این نوع شعر کوشیده و آن را دستخوش تحولی چشمگیر و ماندگار کرده است.
The linkage of Ashura event with Iran" s culture and thought has made these poems highly important. The event of Ashura and the poems on it form the basic axis of Aminpour's poems, making him an important figure in this respect. The present research tries to criticize his Ashura related poems from the perpective of modernism, images and scientific discourse. The findings indicate that Aminpour Ashura related poems distant from extremism, analogy and stereotypes and modified the trend of modernism in these poetical codes. He has rendered new pictures based on his owm experiences and has applied a rational , critical and scientific approach in Ashura - centered poems while avoiding populism and creating a spectacular change in this respect.
ملخص الجهاز:
از سوی دیگر مطالبی به عنوان شعرهای عاشورایی به چاپ میرسد و یا در فضای مجازی دست به دست میچرخد که ارزش هنری و اعتبار زیباشناختی آنها از جهت واژگانی، زبانی، محتوایی و مضمونی شعر را به پایینترین درجه خود میرساند؛ برای نمونه: نوار مغز سرم، در محضر دکترا، خط خطی و قاطی بود طبیب توی مطب، متحیر صدا زد، این چه نوار مغزی بود؟ میدونی چی دادم، جواب دکتر؟ علت عیبش اینه آقای دکتر من روانیام/ روانی حسین خط خطی شده/ از عشق حسین به هر روی برخورد اغلب شاعران با واقعه عاشورا وجهی نمادین و کلیبافی و تکراری یافته است و سالهاست از درخشش شاهکارهای شعری در این حوزه چندان خبری نیست و تولیدهای سخیف هم در این عرصه کم نیست.
وی با عقلانیت و اندیشهورزی و نوآوری و خلاقیت هنری، جلوههای ادبیات آیینی عاشورایی را به تناسب زمان به مردم انتقال داده است و نوعی رویکرد انتقادی زیباشناختی را در این حوزه به مخاطب شعر خویش القا کرده است.
علاوه بر آنچه گفته آمد رویکرد توامان عقلانی انتقادی زیباشناختی قیصر امینپور به موضوع شعر آیینی عاشورایی نوعی گفتمان علمی دانشگاهی را در این حوزه رقم زده است که پرهیز از عامهگرایی، ارایه شعر ناب، تغییر در رسالت هنری این نوع شعر، پیوند عرفان و حماسه و عاطفه در عرصه آن و گریز از گریهستانی معمول شعر آیینی عاشورایی از مظاهر این رویکرد و از نشانههای موفقیت وی در این زمینه است، به طوری که در یک جمعبندی نهایی میتوان او را شاعر معیار شعر آیینی عاشورایی دانست.