خلاصة:
لوطیگری بهعنوان میراث زوال یافتۀ عیاری و جوانمردی، در دورۀ قاجاریه اهمیت و جایگاه بالایی یافت و لوطیان در حیات اجتماعی و سیاسی این دوره نقش مهم و اساسی ایفا کردند. این گروه در آشوبهای دورۀ مشروطه سهم چشمگیری داشتند. به علاوه در عرصۀ اجتماعی و بهویژه در ارتباط با ناآرامیها و سرقتهای شهری، عاملی تعیینکننده و مؤثر بودند. وضع نابسامان سیاسی و اجتماعی دورۀ قاجاریه و ناصری، مناسبات لوطیان با کانونهای قدرت، نفوذ و قدرت آنها در محلات، انسجام گروهی و نیز ویژگیهای شخصیتی لوطیان از جمله جسارت و بیباکی، فعالیتهای سارقانۀ آنان را تشدید میکرد. در مقالۀ حاضر ضمن بررسی زمینهها و بسترهای مؤثر بر افزایش و تشدید فعالیتهای ناامنکنندۀ لوطیان در دورۀ ناصری، تأثیر این اقدامات و فعالیتها در ایجاد ناآرامیهای شهری و نیز انواع و چگونگی این اقدامات، بررسی شده است.
ملخص الجهاز:
لوطیان و ناآرامی های شهری در دورٔە ناصری داریوش رحمانیان ١، محسن معصومی ٢، حسین بیاتلو ٣ (دریافت مقاله : ٩٦/٠٩/١٦، پذیرش نهایی : ٩٦/١٠/٢٤) چکیده لوطی گری به عنوان میراث زوال یافتۀ عیاری و جوانمردی ، در دورٔە قاجاریه اهمیت و جایگاه بالایی یافت و لوطیان در حیات اجتماعی و سیاسی این دوره نقش مهم و اساسی ایفا کردند.
این ناآرامی ها را چگونه می توان دسته بندی و تحلیل کرد؟ در پژوهش هایی که پیشتر دربارٔە لوطیان و نقش سیاسی و اجتماعی آنان در دورٔە قاجاریه صورت گرفته است ، بیشتر تمرکز بر نقش این گروه اجتماعی در آشوب های این دوره و به ویژه شورش ها و قیام های عهد مشروطه است .
٢ در این نوشتار، گروه سوم لوطیان و نقش آنها در ناآرامی های شهری در دورٔە ناصری بررسی شده است .
به هر روی ، لوطیان به مثابۀ یکی از گروه های اجتماعی مهم در عصر ناصری ، نقش مثبت و منفی در اجتماع این دوره داشته اند، اما به نظر می رسد نقش آنها در ناامنی ، سرقت و اغتشاش بیشتر بوده است .
یکی از گزارش های ارزشمند که براساس آن می توان تشدید سرقت توسط لوطیان را در جریان بحرانی سیاسی دریافت ، درباره اغتشاش در اصفهان به سال ١٢٩٦ق است که طی آن قدرتی مذهبی و متنفذ در این شهر با قوای حکومتی به رهبری ظل السلطان درگیر شده و شهر را ناآرام کردند.