خلاصة:
این مقاله در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و بر اساس الگوی فرکلاف به تحلیل و تفسیر جایگاه زن در ضربالمثلهای ترکی پرداخته است. هدف از تحقیق کیفی حاضر دستیابی به چگونگی بازنمایی زن در ضربالمثلهای ترکی است. جامعه آماری این مطالعه ١٦٦ ضربالمثل ترکی با موضوعیت زن است که به شیوه هدفمند از کتابهای ترکی حکمت لی مثل لر (سرودلیر، ١٣٩٣) و برگزیده اصطلاحات و ضربالمثلهای ترکی قشقایی (استوار، ١٣٩٢) جمعآوری شد. یافتهها نشان میدهد که تقریبا تعداد بازنماییهای مثبت و منفی از زن در ضربالمثلهای ترکی به یک میزان است؛ اما در بیشتر موارد تصویری که از زن ارائه میشود، تصویری خنثی و عاری از هرگونه ارزشگذاری است. تبعیض و نابرابری جنسیتی در ضربالمثلهای ترکی بهندرت دیده میشود. قدرت نهتنها بین زن و مرد؛ بلکه بین زنان نیز براساس نقشی که در خانواده ایفا میکنند، تقسیم شده است.
This article analyzed the woman´s place in Turkish proverbs by using Fairclough´s critical discourse analysis model. The purpose of this qualitative study was to investigate woman´s representation in Turkish proverbs. 166 proverbs were gathered through purposeful sampling from two books: Sorudlir (1393) and Ostevar (1392). Findings showed that the number of positive and negative representation of woman was almost equal and in most cases woman´s representation was neutral. There was not any discrimination or gender inequality in these proverbs. Power was divided not only between male and female but also among women according to their roles in the family.
ملخص الجهاز:
بيان مسئله مسئلۀ اين پژوهش بازنمايي و نوع نگاه به زن در گفتمان ضرب المثل هاي ترکي است ؛ به عبارت ديگر با تحليل ضرب المثل هاي زنان در زبان ترکي تلاش مي کنيم تا به درکي از نقش و جايگاه زن در فرهنگ جامعۀ ترکزبان دست يابيم .
اهميت و اهداف تحقيق زنان يکي از سوژه هاي اصلي ضرب المثل ها هستند که در پژوهش هاي بسياري به آنان پرداخته شده است .
در تحليل گفتمان انتقادي ادعا ميشود که کنش ها/ فعاليت هاي گفتماني (که ضرب المثل ها نيز جزئي از آن به شمار ميروند) به خلق و بازتوليد مناسبات قدرت نابرابر ميان گروه هاي اجتماعي ازجمله ميان طبقات اجتماعي، زنان و مردان ، اقليت و اکثريت قومي کمک ميکند (يورگنسن و فيليپس ، ١١٣:١٣٩٣).
در چارچوب نظري تحليل گفتمان انتقادي فرکلاف ، بازنمايي زنان در ضرب المثل هاي اين زبان چگونه تفسير ميشود؟ ٣.
براساس بررسيهاي انجام شده ، نويسندگان اين مقاله به اين نتيجه رسيده اند که تاکنون هيچ مطالعه و تحقيق جامعي از نوع تحليل گفتمان انتقادي بر روي ضرب المثل هاي ترکي با رويکرد فرکلاف با هدف بازنمايي زن صورت نگرفته است .
زن در ضرب المثل هاي ترکي و با توجه به نقش - هاي اجتماعي مختلفي که دارد به چهار صورت مثبت ، منفي، خنثي و مثبت / منفي بازنمايي ميشود که در ادامه فراواني هر کدام از اين چهار حالت محاسبه و در جدول ١ ارائه شده است .