خلاصة:
بخش کشاورزی در ایران یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است که نزدیک به 9 درصد تولید ناخالص داخلی و سهمی عمده از صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص میدهد. افزون بر این، ارتباط پیشین و پسین کشاورزی با دیگر بخشها، به رشد تولید و اشتغال در آنها نیز کمک میکند. سهم زیربخش زراعت و باغبانی از ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران در سالهای 90-1360 به طور میانگین 4/66 درصد میباشد. بدین ترتیب، رشد این زیر بخش، نقشی تعیین کننده در رشد بخش کشاورزی دارد. در این مطالعه به بررسی منابع رشد زیربخش زراعت و باغبانی با استفاده از روش تصحیح خطای برداری و دادههای سری زمانی سالانه پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که اثر مخارج پژوهش و توسعه کشاورزی بر زیربخش زراعت و باغبانی مثبت و به لحاظ آماری معنیدار است و همچنین، متغیر نیروی کار شاغل بخش کشاورزی در بلندمدت پرکشش است. در نهایت، توصیه میشود دولت سهم شایان توجهی از ارزش افزوده بخش کشاورزی به هزینههای پژوهشی اختصاص یابد و با این حال، مسیر درست صرف این اعتبارات نیز مشخص شود.
The agricultural sector is one of the most important economic sectors in Iran with about nine percent share of GDP and the major share of non-oil exports.. The share of farm and horticulture subsectors in the value added agriculture is 66.4 percent. Thus، the growth of these sub-sectors plays a decisive role in the growth of the agricultural sector. In this study، the sources of growth of crop production and horticulture subsectors using vector error correction model and annual time series data have been investigated. The results show that the effect of agricultural research and development expenditures on crop production and horticulture sub-sectors is positive and significant. Also agricultural employment coefficient is elastic in the long run. Finally، it is recommended that more expenditure allocated to agricultural research while present research policies should revised to increase efficiency.
ملخص الجهاز:
"رشد زیربخش زراعت و باغبانی، پژوهش و توسعه ، مدل تصحیح خطای برداری، ایران پیشگفتار بخش کشاورزی یکی از بخش های مهم اقتصادی کشور است که نزدیک به ٩ درصد تولید ناخالص داخلی، ٢١ درصد ارزش صادرات غیر نفتی، حدود ١٨ درصد اشتغال و تأمین نزدیک به ٩٣ درصد نیازهای غذایی جامعه و تولید مواد اولیه بسیاری از صنایع دیگر را برعهده دارد، از این رو، نقشی مؤثر در دگرگونی ساختاری هر کشور برای حرکت سریع تر به سوی توسعه ایفا میکند.
با توجه به این که تمامی متغیرهای الگو، انباشته از درجه یک است و هم چنین ، تأیید وجود یک رابطه بلندمدت میان آنها، الگوی تصحیح خطای برداری برای برآورد عوامل مؤثر بر ارزش افزوده زیربخش زراعت و باغبانی انتخاب میشود.
بحث و نتیجه گیری اگرچه تا چند دهه پیش راههایی گوناگون برای افزایش تولید محصولات کشاورزی در نظر بوده (مانند افزایش سطح زیر کشت ، استفاده از فناوریهای گوناگون و موارد دیگر)، وجود محدودیت هایی چون کمبود منابع (مانند زمین ) و یا در دسترس نبودن فناوری های گوناگون سبب شده است تا به استفاده از روشهای ارتقای بهرهوری عوامل تولید، توجهی ویژه شود و کشاورزان و برنامه ریزان بخش کشاورزی عموما به این دلیل که نهادههای مورد استفاده برای تولید، محدود و کمیاباند، همواره در پی یافتن راههایی هستند که بتوانند با بکارگیری مقدار نهاده کم تر، بویژه نهادههای کمیابتر، مقدار تولید بیش تری بدست آورند (حیدری، ١٣٧٨) و این یعنی افزایش تولید در واحد سطح که با پیشرفت دانش و فناوری امکانپذیر میشود و امروزه صاحب نظران توسعه کشاورزی نیز آن را توصیه میکنند (کلانتری و میرگوهر، ١٣٨١)."