خلاصة:
هدف: این پژوهش با انتخاب پایگاه مرجع متخصصان ایران به عنوان جامع ترین پایگاه در حوزه های تخصصی متنوع، بر آن است که جنبه های مختلف و نقشهایی را که به عنوان واسطه اطلاعاتی در بین مخاطبان و کاربران خود ایفا می کند، شناسایی نماید.
روش: این مطالعه از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش را اعضای پایگاه مرجع متخصصین ایران که افزون بر 190 هزار نفر هستند، تشکیل می دهد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر به دست آمد. نحوه نمونه گیری به صورت تصادفی است و پرسشنامه به آدرس پست الکترونیک افراد ارسال شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه آنلاین محقق ساخته با 12 پرسش است که با ابزار گوگل داک طراحی شده است.
یافته ها:مراجعه اعضا به این پایگاه بیشتر به شکل روزانه اتفاق می افتد. کاربران و مخاطبان مهم ترین دلیل مراجعه خود به این پایگاه را به ترتیب دریافت اخبار تخصصی، اطلاع از آگهی های استخدام، طرح سوال، پاسخگویی به سوالها، اطلاع از فرصتهای تحصیلی مرتبط با رشته تخصصی، سایر موارد، آگاهی از کنفرانسهای ملی و بین المللی، دریافت یا اشتراک مقاله و استفاده از کتابهای موجود در کتابخانه دیجیتال عنوان کرده اند. کاربران میزان رضایت خود از حجم پاسخهای ارائه شده به سوالهایشان را در بخش تالارهای سوال و جواب این پایگاه، کیفیت پاسخها و سرعت پاسخگویی، متوسط به بالا و نقش این پایگاه در ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی خود و برقراری ارتباط با سایر متخصصین را زیاد توصیف کرده اند.
نتایج: میزان استفاده علمی و پژوهشی از این پایگاه، پائین بوده و از آن بیشتر به عنوان ابزار اطلاع رسانی شغلی و تخصصی بهره گیری می شود. از میان قابلیتهای متعدد این پایگاه، بخش اخبار تخصصی بالاترین میزان استفاده را دارد. مراجعه به این پایگاه در مقایسه با جستجو در موتورهای کاوش، برای کاربران سودمندتر بوده است. با بهرهگیری از این پایگاه ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی کاربران و برقراری ارتباط آنان با سایر متخصصان، افزایش یافته است.
ملخص الجهاز:
بررسی جایگاه واسطههای اجتماعی آنلاین در اطلاعیابی: مطالعۀ موردی «پایگاه مرجع متخصصین ایران» قاسم آزادی احمدآبادی دکتر نصرت ریاحینیا چکیده هدف: این پژوهش با انتخاب پایگاه مرجع متخصصان ایران به عنوان جامعترین پایگاه در حوزههای تخصصی متنوع، بر آن است که جنبههای مختلف و نقشهایی را که به عنوان واسطۀ اطلاعاتی در بین مخاطبان و کاربران خود ایفا میکند، شناسایی نماید.
کاربران و مخاطبان مهمترین دلیل مراجعۀ خود به این پایگاه را به ترتیب دریافت اخبار تخصصی، اطلاع از آگهیهای استخدام، طرح سؤال، پاسخگویی به سؤالها، اطلاع از فرصتهای تحصیلی مرتبط با رشتۀ تخصصی، سایر موارد، آگاهی از کنفرانسهای ملی و بینالمللی، دریافت یا اشتراک مقاله و استفاده از کتابهای موجود در کتابخانه دیجیتال عنوان کردهاند.
کاربران میزان رضایت خود از حجم پاسخهای ارائه شده به سؤالهایشان را در بخش تالارهای سؤال و جواب این پایگاه، کیفیت پاسخها و سرعت پاسخگویی، متوسط به بالا و نقش این پایگاه در ایجاد ارتباطات کاری در حوزۀ تخصصی خود و برقراری ارتباط با سایر متخصصین را زیاد توصیف کردهاند.
در طی جستجوهای اطلاعاتی، کاربران ممکن است برای توصیه، بازخورد و بارش افکار به منظور بهبود راهبرد جستجوی خود و انتخاب کلیدواژهها (Evans & Chi, 2008) و پس از جستجو، برای کسب بازخورد از نتایج خود یا اشتراک دانشی که کشف کردهاند، با دیگران مذاکره و ارتباط برقرارکنند.
دیرزمانی است که افراد برای یافتن اطلاعات در کارهای روزمره، به همکاران خود متکی شدهاند (Yuan, Carboni, Ehrlich, 2010) اما تعداد کمی از محققان همکارانی را که مشاوره میدهند و در فرایند اطلاعیابی دیگران مداخله میکنند، به عنوان واسطههای اجتماعی مشخص کردهاند (Ehrlich & Cash, 1999).