خلاصة:
هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه شاخص ها و معیارهای نظام های رتبه بندی با مفاهیم و الزام های اسناد فرادستی آموزش عالی کشور و بررسی میزان تناسب مدل های رتبه بندی جهت رتبه بندی دانشگاه های ایران است.
روش شناسی: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تطبیقی انجام شده است. در این پژوهش با مطالعه شاخص ها و معیارهای 12 نظام رتبه بندی دانشگاه ها، محتوای متنی اسناد فرادستی آموزش عالی کشور به عنوان راهبردهای ابلاغی تحلیل و مفاهیم در قالب کدهای باز و محوری استخراج گردیده است. کدهای باز، از نظر مفهومی، با رویکرد روش گسترش مشخصه های کیفی با شاخص ها و معیارهای مدل های رتبه بندی دانشگاه ها تطابق مفهومی داده شده اند.
یافته ها: با تحلیل محتوای متن هفت سند فرادستی آموزش عالی کشور، 241 گزاره الزام آور برای دانشگاه ها و 36 مفهوم اصلی استخراج گردیده است. مفاهیم استخراج شده در قالب کدهای باز با 26 شاخص اصلی نظام های رتبه بندی دانشگاه ها تطابق داده شده است.
نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد تنها 69% مفاهیم استخراج شده از اسناد فرادستی، به گونه ای در این مدل ها مورد توجه قرار گرفته و 31% مفاهیم استخراج شده از اسناد، در نظام های رتبه بندی دیده نمی شود. از این رو، لازم است ارزش ها و معیارهای مطلوب مندرج در اسناد فرادستی در رتبه بندی دانشگاه های ایران لحاظ شود.
ملخص الجهاز:
آسیبشناسی نظامهای رتبهبندی دانشگاهها از منظر اسناد فرادستی آموزش عالی کشور محمدرضا زارع بنادکوکی<FootNote No="27" Text=" دانشجوی دکترای مهندسی صنایع دانشگاه یزد Mr_zare@yazd.
ir"/> چکیده تاریخ ارسال: 30/3/96 _ تاریخ پذیرش:4/5/96 هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه شاخصها و معیارهای نظامهای رتبهبندی با مفاهیم و الزامهای اسناد فرادستی آموزش عالی کشور و بررسی میزان تناسب مدلهای رتبهبندی جهت رتبهبندی دانشگاههای ایران است.
در این پژوهش با مطالعه شاخصها و معیارهای 12 نظام رتبهبندی دانشگاهها، محتوای متنی اسناد فرادستی آموزش عالی کشور بهعنوان راهبردهای ابلاغی تحلیل و مفاهیم در قالب کدهای باز و محوری استخراج گردیده است.
در دهۀ گذشته خدمات اجتماعی (Montesinos, Carot, Martinez, Mora, 2008) بهعنوان مأموریت سوم دانشگاهها در رتبهبندی جهانی معرفی شد، اما در سالهای اخیر با نفوذ فناوریهای جدید و تغییرات محیطی، رسالت این مؤسسات نیز دستخوش تحول شده و متناسب با نیازهای جامعه در سطح ملی و بینالمللی تدوین میشود.
بنابراین، مهمترین دغدغۀ این پژوهش، تطابق مفهومی معیارها و شاخصهای مدلهای رتبهبندی دانشگاهها با محتوای متنی اسناد فرادستی آموزش عالی کشور و بررسی میزان همگرایی آنهاست.
آسیبشناسی مدلهای رتبهبندی از نظر مفاهیم کلیدی مستخرج از اسناد فرادستی چگونه است؟ چنانکه بیان شد، رتبهبندیای مطلوب است که حرکت دانشگاهها را بر اساس اقتضائات ملی و بینالمللی در جهت هدفهای کلان نظام آموزش عالی کشورها هدایت کند.
گسترش مشخصههای کیفی در این پژوهش برای تلفیق مفاهیم استخراجشده از اسناد فرادستی حاصل از تحلیل محتوا با شاخصهای مدلهای رتبهبندی دانشگاهها مستخرج از ادبیات با رویکرد روشQFD استفاده شده است تا خلأهای موجود در شاخصها شناسایی شود.