خلاصة:
ایده اصلی مقاله حاضر این است که انشال امام رضا از مدینه به مرو و
سکونت سه سا آن حضرت در خراسان را چگونه میتوان در ذیل اصل اسلامی
همجرت و نف شآن در تمدنسازی مورد مطالعه قرار داد؟ در منطق اسلامی هجرت
اصلی همتراز با اصل جهاد است وآثار و ننایج حاصل ا زآن در خدمت تحقق
اهداف وآرمانهای اسلام قرار میگیرد. از این رو انتقّال امام رضا از مدینه به
مرو و حضور ایشان در خراسان را میتوان با نوجه به آثار و پیامدها یآن در ذیل
نظریه «هجرت و تمدنسازی) تحلیل کرد. هرچند حضو رکوتاه مدت امام رضا (ع)
در خحراسان آثار و برکات بسیاری برای این خطه داشته اما با نوجه به نظریه
تمدنسازی هجرت» «تفویت جریان عقلمحور)» «شکوفایی نهضتهای علمی و
ترجمه»، «رونق یافتن روش مناظره)» و «نوسعه مرز جغرافیایی شیعه) را مینوان به
عنوان مهمتری نآثار هجرت امام رضان نام برد. این در حالی است که وجود
مشهدالرضا به عنوان قطب تمدن خراسان و نیز امامزادگان نفش مهمی در تثبیت و
ترویج نمدن شیعی در ایران داشته است.
ملخص الجهاز:
مطالعۀ عزيمت امام رضا(ع ) به خراسان در چارچوب اصل هجرتِ تمدن ساز 1 امان الله شفايي دريافت : ١٣٩٥/١/١٨ پذيرش : ١٣٩٥/٤/١٥ چکيده ايدٔە اصلي مقاله حاضر اين است که انتقـال امـام رضـا(ع ) از مدينـه بـه مـرو و سکونت سه سالۀ آن حضرت در خراسان را چگونه ميتوان در ذيل اصل اسـلامي هجرت و نقش آن در تمدن سازي مورد مطالعه قرار داد؟ در منطق اسلامي هجرت اصلي هم تراز با اصل جهاد است و آثار و نتـايج حاصـل از آن در خـدمت تحقـق اهداف و آرمان هاي اسلام قرار ميگيرد.
هرچند حضور کوتاه مدت امام رضـا(ع ) در خراسان آثار و برکات بسياري براي اين خطـه داشـته امـا بـا توجـه بـه نظريـه تمدن سازي هجرت ، «تقويت جريان عقل محور»، «شکوفايي نهضت هـاي علمـي و ترجمه »، «رونق يافتن روش مناظره »، و «توسعه مرز جغرافيايي شيعه » را ميتوان به عنوان مهم ترين آثار هجرت امام رضا(ع ) نام برد.
انتقال امام رضا(ع ) از مدينه به مرو و سکونت سه ساله ايشان در ديار طوس گرچـه از حيث مبادي و کيفيت مهاجرت با هجرت هاي بزرگ انبيا و اولياي الهي به ويـژه هجـرت پيامبر(ص ) از مکه به مدينه و هجرت حضرت علي (ع ) از مدينـه بـه کوفـه و هجـرت امـام حسين (ع ) از مدينه به کربلا تفاوت داشت ، اما با وجود اين ، هجرت امام رضا(ع ) در قالـب اصل اسلامي هجرت قابل ارزيابي است .