شناسایی، اولویت‌بندی و الگو‌سازی عوامل شکل‌گیری شبکه‌های دانش در سازمان‌های دانش‌محور با رویکرد ساختاری تفسیری مقالة

با توجه به سرعت بالای رقابت در فضای کسب‌وکار و اثر آن بر عملکرد و توانایی سازمان‌ها در حفظ موجودیت سازمانی، نیاز است تا سازمان‌ها از ابزارهای نوین مدیریتی جهت افزایش سرعت جریان دانش به‌منظور افزایش تولید و بازتولید دانش استفاده نماید. به این منظور نیاز است تا از یک مدل مناسب برای شکل‌دهی شبکه‌های دانش استفاده شود. تحقیق حاضر با هدف مدل‌سازی ساختاری تفسیری مدل /شبکه‌‌ی دانش در سازمان‌های دانش‌محور (مرکز تحقیق و توسعه خودرو) انجام شده است. سؤالات این پژوهش این است که عوامل مؤثر در شکل‌گیری شبکه‌های دانش در سازمان‌های دانش‌محور کدامند و روابط بین این عوامل چگونه است؟ طرح تحقیق حاضر ترکیبی اکتشافی بوده و با ترکیبی از روش‌های کمّی و کیفی و با تکیه بر نظر خبرگان، عوامل مؤثر در شکل‌گیری شبکه‌های دانش و روابط بین آن‌ها در سازمان‌های دانش‌محور، شناسایی و رتبه‌بندی شده‌اند. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، در مرحله کیفی از روش دلفی و در مرحله کمّی از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد، توسعه فرآیندهای مدیریتی بیشترین تأثیر را در شکل‌گیری شبکه‌های دانش دارند و تأثیرپذیرترین عامل‌ها نیز در سطح نخست از مدل قرار دارند که شامل نوع دانش، فرهنگ، ساختارهای سازمانی و سازوکارهای ارتباطی می‌شود. پیشنهاد می‌شود در حوزه پژوهش، فناوری و حتی در حوزه‌های عملیاتی دیگر نیز شبکه‌های دانش بین سازمانی با مدل طراحی‌شده در این تحقیق، جایگزین طرح‌ها و پروژه‌های پراکنده فعلی مدیریت دانش شود.

نتایج این پژوهش نشان داد، توسعه فرآیندهای مدیریتی بیشترین تأثیر را در شکل‌گیری شبکه‌های دانش دارند و تأثیرپذیرترین عامل‌ها نیز در سطح نخست از مدل قرار دارند که شامل نوع دانش، فرهنگ، ساختارهای سازمانی و سازوکارهای ارتباطی می‌شود. ازآنجایی‌که تاکنون با موضوع مدل‌سازی شبکه‌های دانش در سازمان‌های دانش‌محور در کشور تحقیق جامعی صورت نگرفته، به همین خاطر، نوآوری این تحقیق در استفاده از روش‌های کیفی (روش دلفی) و کمی (رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری) به‌صورت ترکیبی اکتشافی برای بررسی این موضوع است. به همین دلایل، با توجه به ماهیت ابزارهای ارتباطی در مدیریت ارتباطات کارکنان در شبکه دانش سازمان، این عامل یکی از عوامل مهم در راه‌اندازی موفق شبکه‌های دانش در سازمان است. بر پایه آنچه بیان شد، مؤلفه‌های شبکه‌های دانش به‌صورت جدول زیر است: <رجوع شود به تصویر صفحه> پیشینه تحقیق هوآنگ<FootNote No="10" Text="Huang"/> (2001) در تحقیقی در خصوص شبکه‌ی دانش جهانی بیان داشته است که اقتصاد عصر دیجیتال، جهانی‌سازی و اقتصاد دانش‌بنیان، پتانسیل ایجاد شبکه‌ی دانش جهانی و تجارت دانشی بر پایه فناوری اطلاعات<FootNote No="11" Text="e-Knowledge Commerce"/> را فراهم کرده است [23]. <رجوع شود به تصویر صفحه> در این پژوهش برای پاسخ به سؤالات تحقیق از روش دلفی و مدل‌سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. New structured knowledge network for strategic decision-making in IT innovative and implementable projects. Development recommendations for knowledge management organizational memory systems. Mapping the R&D Knowledge Network, PhD.