خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل خودکارآمدی شخصی معلمان از روی اعتماد سازمانی و خودکارآمدی جمعی آنان انجام شـد. در ایـن پژوهش ، ٢٥٥ معلم از مدارس ابتدایی شهر بجستان ، به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شـدند. ابزارهـای اسـتفاده شـده در ایـن پژوهش ، فرم کوتاه مقیاس احساس کارآمدی معلمان طراحیشده از سوی شان -موران و ولفلک هوی (٢٠٠١)، مقیاس اعتمـاد کارکنـان طراحیشده از سوی هوی و شان -موران (٢٠٠٣) و مقیاس باور کارآمدی جمعی معلم طراحیشده از سوی شان -موران و بار (٢٠٠٤) بود. یافته ها نشان داد بین مولفه های اعتماد معلمان و خودکارآمـدی شخصـی آنـان ، همبسـتگی مثبـت و معنـاداری وجـود دارد (٠/٠١ >p). شاخص های مختلف برازش مدل تدوین شده نیز گویای مناسبت مدل با داده ها بود. مطابق با مدل تـدوین شـده ، مسـیر مسـتقیم اعتمـاد سازمانی به خودکارآمدی شخصی معلم ، منفی، جزئی و غیرمعنادار (٠/٠٧١ =P و ٠١٩٠-=β) بود، اما مسیر غیرمستقیم اعتماد سـازمانی به خودکارآمدی شخصی معلم با واسطه خودکارآمدی جمعی معلم ، مثبت ، بزرگ و معنادار بود (٠/٠٠١ >p و ٠٥١٧=β). مسـیر مسـتقیم اعتماد سازمانی به خودکارآمدی جمعی معلم نیز مثبت ، بزرگ و معنادار بود (٠/٠٠١> P و ٠٦٧٢=β). یافته های پژوهش ، اهمیـت بافـت اجتماعی سازمان در تاثیر اعتماد در کارآمدی شخصی اعضا را نمایان میکند.
ملخص الجهاز:
ازاین رو، نه تنها اعتماد معلمان به عوامل انسـانی فعـال در سـازمان مدرسه ممکن است مستقیما در کارآمدی شخصی آنان اثرگذار باشد، بلکه به نظر میرسـد اعتمـاد سازمانی معلم بتواند از طریق اثرگذاری در کارآمدی جمعی معلمان (به منزلۀ متغیر واسـطه ای مهـم در این سازمان )، خودکارآمدی شخصی معلمان مدرسه را تحت تأثیر قرار دهد.
مطابق با تحقیقات ، خودکارآمدی شخصـی بـا کـاهش فرسـودگی شـغلی (٦١٣ :٢٠٠٧ ,Skaalvik &Skaalvik ;١٥٤ :٢٠٠٨ ,Hallum &Schwarzer )، افـزایش رضایت شغلی (١٢ :٢٠١١ ,Voris ;٧٤١ :٢٠١٠ ,Chiu &Klassen ) و گزینش راهبردهای مقابله ای مناسب معلمان (١٣٠ :٢٠٠٩ ,Shen) همبستگی مثبت دارد.
درخصوص روابط بین متغیرهای پژوهش ، تحقیقات زیادی نشان داده اند که کارآمـدی جمعـی معلمان نه تنها با خودکارآمـدی شخصـی آنـان ، همبسـتگی مثبـت و معنـاداری دارد ( ,Stephanou ٢٠١٠ ,Ball ;٢٠١٠ ,Collie ;٢٠١٣ ,Doulkeridou &Gkavras )، بلکـه خودکارآمـدی جمعـی پـیش بینـی کننـدٔە خودکارآمـدی شخصـی معلـم نیـز اسـت (٥٩ :٢٠١٠ ,Skaalvik &Skaalvik ).
مدل مفهومی پژوهش محقق در این پژوهش با استفاده از مدل فریدمن و کاس درخصوص خودکارآمدی شخصی معلـم ، به تدوین مدل معادلۀ ساختاری خودکارآمدی شخصی معلم از روی متغیرهای اعتمـاد سـازمانی و خودکارآمدی جمعی مدرسه ، اقدام و برازش مدل تدوین شده را در جامعۀ معلمان مدارس ابتـدایی، آزموده است .
نتایج این پژوهش نشان میدهد اعتماد سازمانی در خودکارآمدی شخصی معلمان و مؤلفه هـای آن اثر مستقیم و معناداری ندارد.