خلاصة:
فرسایش بادی با حفر زمین، انتقال مواد و انباشتن آنها در جای دیگر بهاشکال گوناگون، موجب دگرگونی زیاد در چهرهی زمین میشود. هدف از این پژوهش، بررسی رفتار باد روی سطوح با شیبهای متفاوت، در فرآیند رسوبگذاری بادی در آزمایشگاه است. بدین منظور آزمایش باد در آزمایشگاه و در چارچوب طرحی کاملاً تصادفی با 7 تیمار، شامل شیبهای 0% ، 2%± ، 5%± و 10%± انجام شد. نتایج آنالیز واریانس طرح، بیانگر اختلاف معنادار در سطح خطای کمتر از 1% ، در میزان رسوب دریافت شده توسّط تیمارها بوده است. مقایسهی میانگین تیمارها بهروش دانکن نیز حاکی از این است که بیشترین میزان ترسیب در سطح بدون شیب انجام شده و با افزایش شیب (مستقیم و معکوس) این میزان کاهش مییابد. برای بیان ارتباط بین درصد شیب و میانگین رسوب دریافت شده، از روش آنالیز رگرسیون استفاده شده که نتایج آن حاکی از کاهش میانگین رسوب مواد بادرفتی با افزایش شیب سطح است و از میان سه مدل خطّی، درجه دو و درجه سه، مدل درجه دو برای برآورد رسوبگذاری روی شیبهای متفاوت انتخاب شد. درنهایت با استفاده از آنالیز رگرسیون، ارتباط میان فاصله از خروجی تونل و میزان رسوب دریافت شده مورد ارزیابی قرار گرفت که طیّ آن مشخّص شد، رفتار باد و عملکرد آن در فرآیند رسوبگذاری روی سطوح با شیبهای گوناگون، متفاوت است. بنابراین، چگونگی روند رسوبگذاری روی هر یک از سطوح با مدلهای مناسب مشخّص شد که با توجّه به ارزیابی مدلهای خطّی، درجه دو و درجه سه، مدل خطّی برای شیبهای مثبت (مستقیم) و شیب صفر و مدلهای درجه دو برای شیبهای منفی (معکوس) انتخاب شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، مشخّص شد که شبیهسازی آزمایشگاهی، بهعنوان روشی مناسب برای مطالعهی رفتار باد در فرآیند رسوبگذاری روی سطوح با ویژگیهای مختلف است.
The wind erosion، digging the land، the transfer of materials، and cramming it in a different spot change the earth face. This study aims at examining the behavior of wind in sedimentation on the surfaces with different slopes in laboratory. To fulfill this an experiment was done in the laboratory in the form of a random pattern with 7 Tamaris including the slope of zero percentage، ±%2 ±%5، ±%10. The results of radiance analysis show a meaningful difference in the slopes less than %1 in sedimentation by tamaris. Comparing the average of tamaris by Duncan shows that the most sedimentation occurs in the surface without any slope so that with the growth of slope (direct and inverted) the sedimentation decreases. In order to express the relations between the percentage of sloping and sedimentation، the regression analysis has been used; it shows the decrease of sedimentation of wind as the slope of the surface grows. To examine the sedimentation of different slopes the model 2 was chosen، the others being the model 3 and the linear model. Finally، using the regression analysis، the relation between distance of tunnel exit and extent of sedimentation has been examined، which showed that the wind behavior and it’s function of sedimentation is different depending on the rate of slopes. Finally the process of sedimentation was specified for each surface by appropriate models: Including the linear model، model2، and model3 for the positive slope (direct) and the zero slope and model 2 for the negative slope (inverted). According to the results of this study، the laboratory simulation could be used as an appropriate method for studying the wind behavior in sedimentation on surfaces with various features.
ملخص الجهاز:
برای بیان ارتباط بین درصد شیب و میانگین رسوب دریافت شده، از روش آنالیز رگرسیون استفاده شده که نتایج آن حاکی از کاهش میانگین رسوب مواد بادرفتی با افزایش شیب سطح است و از میان سه مدل خطی، درجه دو و درجه سه، مدل درجه دو برای برآورد رسوبگذاری روی شیبهای متفاوت انتخاب شد.
درنهایت با استفاده از آنالیز رگرسیون، ارتباط میان فاصله از خروجی تونل و میزان رسوب دریافت شده مورد ارزیابی قرار گرفت که طی آن مشخص شد، رفتار باد و عملکرد آن در فرآیند رسوبگذاری روی سطوح با شیبهای گوناگون، متفاوت است.
حال آنکه با وجود رطوبت و آب، این فضاها پرشده و تنها ذرات سستی که در سطح قرار گرفتهاند با Morgan 1990 Lal 1990 Black 1989 Daris 1989 Wilson 1996 Chepil 1945 Zou 2001 Wiggs 2004 وزش باد به حرکت درمیآیند.
نتایج بررسی چگونگی روند رسوبگذاری با استفاده از آنالیز رگرسیون روی هر یک از تیمارها نیز، حاکی از ارتباط معناداری میان فاصلهی خروجی تونل و میزان رسوب دریافتشده است.
Chun-Lai Zhang , Xue-Yong Zou ,*, Ping Yang , Yu-Xiang Dong ,Sen Li , Xin-Hu Wei , Shuo Yang, Xing-Hui Pan, 2007, Wind Tunnel Test and 137Cs Tracing Study on Wind Erosion of Several Soils in Tibet, Journal Soil & Tillage Research, Vol. 94, PP.