خلاصة:
با توجه به اینکه موضوع حاکمیت شرکتی طی چند دهه اخیر توجه دست اندر کاران اقتصادی را بطور وسیعی به خود جلب نموده، در بسیاری از کشور ها رتبه بندی شرکتها از نظر حاکمیت شرکتی آغاز و پس از بحرانهای مالی چند کشور آسیایی، قوانینی برای بهبود راهبری شرکتی وضع شده است. پرسشی که در این تحقیق طرح می شود این است که آیا در ایران رویه های حاکمیت شرکتی در حال بهبود هستند؟ به ویژه اینکه آیا با استفاده از رویه های حاکمیت شرکتی می توان سلامت مالی بانکهای تجاری ایران را حفظ و ارتقاء بخشید. با توجه به آثار عمده و قابل توجه خصوصی سازی به ویژه در ارتباط با خصوصی سازی بانکها و تبدیل مؤسسات مالی اعتباری به بانک و اینکه تعداد زیادی بانک خصوصی در بازار های اولیه و ثانویه سرمایه فعالیت دارند، تأثیر اعمال حاکمیت شرکتی بر سلامت مالی بانکهای تجاری ایرانی قابل بررسی است. بدین منظور با انتخاب چند عامل سنجش مطلوبیت رویه های حاکمیت شرکتی (مانند تمرکز مالکیت، مالکیت نهادی، استقلال هیأت مدیره، کیفیت حسابرسی) با توجه به اهمیت شفاف سازی مالی، الزامات سازمان بورس و اعتماد سازی برای سهامداران بویژه سهامداران جزء، تأثیر آنها بر حفظ و ارتقاء سلامت مالی بانکهای تجاری بررسی شده است. جهت تشخیص میزان سلامت مالی در این تحقیق عمدتاًٌ از شاخص های صندوق بین المللی پول استفاده شده است. با توجه به محدود بودن تعداد بانکهای تجاری موضوع پژوهش، جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه بانکهای تجاری ایران بوده است (24 بانک). برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و رگرسیون چند متغیره استفاده شده و در نهایت برای تعیین اثرات متقابل از طریق معادلات ساختاری از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق حاکی از آن است که در سطح بانکهای تجاری شاخص های نفوذ مدیر عامل، سهامداران نهادی و تعداد اعضای هیأت مدیره با شاخص بازدهی دارائیها و بازدهی سرمایه دارای رابطه معنی دار هستند لکن در ارتباط با نسبت سرمایه به دارائی شاخص نفوذ مدیر عامل رابطه مثبت و معنی دار دارد ولی شاخص های تمرکز مالکیت و مالکیت نهادی رابطه این منفی و معنی دار با این نسبت دارند. همچنین رابطه معنی داری میان نسبت های کارایی و نقد شوندگی با شاخص های حاکمیت شرکتی مشاهده نشده است. نهایتاً آزمونهای تکمیلی و همزمان نشان می دهد که شاخص های حاکمیت شرکتی موجب بهبود در شاخص های سلامت مالی می شوند و در نهایت این شاخص ها موجب تأثیر بر شاخص سود آوری خواهد شد.
ملخص الجهاز:
بدین منظور با انتخاب چند عامل سنجش مطلوبیت رویه های حاکمیت شرکتی (مانند تمرکز مالکیت، مالکیت نهادی، استقلال هیأت مدیره، کیفیت حسابرسی) با توجه به اهمیت شفاف سازی مالی، الزامات سازمان بورس و اعتماد سازی برای سهامداران بویژه سهامداران جزء، تأثیر آنها بر حفظ و ارتقاء سلامت مالی بانکهای تجاری بررسی شده است.
تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق حاکی از آن است که در سطح بانکهای تجاری شاخص های نفوذ مدیر عامل، سهامداران نهادی و تعداد اعضای هیأت مدیره با شاخص بازدهی دارائیها و بازدهی سرمایه دارای رابطه معنی دار هستند لکن در ارتباط با نسبت سرمایه به دارائی شاخص نفوذ مدیر عامل رابطه مثبت و معنی دار دارد ولی شاخص های تمرکز مالکیت و مالکیت نهادی رابطه این منفی و معنی دار با این نسبت دارند.
جدول شماره 1- تعریف حروف اختصاری شاخص های سلامت مالی و ویژگیهای حاکمیت شرکتی (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول شماره 2- آماره توصیفی متغیرهای تحقیق (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول شماره 3- همبستگی پیرسون میان متغیر های مستقل و وابسته تحقیق (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول شماره 4- خلاصه ای از نتایج آزمونهای فرضیه های تحقیق به تفکیک نوع مالکیت (رجوع شود به تصویر صفحه) 4-1- تحلیل نتایج بر حسب فرضیه های تحقیق · شاخصهای حاکمیت شرکتی و بازدهی داراییها نتایج این فرضیه نشان داد که در سطح بانکهای تجاری شاخص های نفوذ مدیر عامل، سهام داران نهادی و تعداد اعضای هیأت مدیره با شاخص بازدهی دارایی ها دارای رابطه معنی دار هستند.
· شاخصهای حاکمیت شرکتی و بازدهی سرمایه نتایج اولیه در سطح بانکهای تجاری نشان می دهد شاخص های نفوذ مدیر عامل، تمرکز مالکیت و دوگانگی وظیفه مدیر عامل و رییس هیأت مدیره دارای رابطه معنی داری با بازدهی سرمایه بوده اند.