خلاصة:
قیمتگذاری کالاها و خدمات تولیدی همواره یکی از دغدغهها و موضوعات بسیار مهم و حساس اقتصاد و تصمیمات سیاستی توسط دولتها به شمار میرود؛ زیرا هر گونه تغییرات قیمتی میتواند بر رفاه مصرفکنندگان و از طرف دیگر بر کمیت و کیفیت تولید کالاها و خدمات و عرضۀ آنها اثرگذار باشد. در بخش گاز طبیعی نیز انتخاب الگوی مناسب قیمتگذاری و نحوۀ اجرای آن با توجه به آنچه بیان گردید و همچنین ویژگیهای خاص عرضه و ساختار بازار این بخش و از سویی اتکای اقتصاد ایران بر منابع طبیعی از جمله گاز طبیعی، بسیار حائز اهمیت میباشد. در این مقاله با بررسی بازار گاز طبیعی و با استفاده از تئوریهای خرد در چارچوب اقتصاد بخش عمومی، با اثبات فرض عدم بهینگی قیمت فعلی گاز برای بخش صنایع کارخانهای ایران و همچنین با توجه به شرایط انحصار طبیعی که بر بازار گاز طبیعی ایران حاکم میباشد، الگوی قیمتگذاری رمزی توجیه یافته و از روش رگرسیون فازی به دلیل عدم دارا بودن برخی محدودیتهای حاکم بر رگرسیون کلاسیک و همچنین دقت بالا استفاده خواهد شد. همچنین به منظور تخمین تابع تولید و بازدهی نسبت به مقیاس و همچنین برای تخمین تابع تقاضا و کشش آن، از الگوی خودتوضیح برداری با وقفههای گسترده (ARDL) و دادههای سالهای 1356 تا 1393 استفاده شده است. در نهایت نیز الگوی بهینۀ قیمتگذاری گاز طبیعی برای بخش صنایع کارخانهای ایران برآورد گردیده است.
ملخص الجهاز:
در این مقاله با بررسی بازار گاز طبیعی و با استفاده از تئوریهای خرد در چارچوب اقتصاد بخش عمومی، با اثبات فرض عدم بهینگی قیمت فعلی گاز برای بخش صنایع کارخانه ای ایران و همچنین با توجه به شرایط انحصار طبیعی که بر بازار گاز طبیعی ایران حاکم میباشد، الگوی قیمت گذاری رمزی توجیه یافته و از روش رگرسیون فازی به دلیل عدم دارا بودن برخی محدودیت های حاکم بر رگرسیون کلاسیک و همچنین دقت بالا استفاده خواهد شد.
با استخراج مقادیر NG، S١، S٢،J از روابط بالا و برقراری وضعیت بهینه سازی بر اساس وضعیت مرتبۀ اول و مشتق گیری از تابع مورد نظر، در نتیجه تابع تقاضا برای انرژی گاز طبیعی به صورت زیر حاصل میشود: (رجوع شود به تصویر صفحه) که در آن، PjJVi است که Vi نشاندهندة ارزش افزودة بخش صنعت است .
نتایج حاصل از حل دستگاه معادلات به همراه قیمت های جاری گاز طبیعی مربوط به سال ١٣٨٩ به صورت زیر است : جدول (٨): قیمت رمزی برای ٩ ماهۀ اول سال ١٣٨٩ برای بخش صنایع کارخانه ای (ریال) (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : محاسبات پژوهش بخش تولید به منظور پوشش هزینه های خود و حداکثر کردن رفاه اجتماعی، باید قیمت رمزی را در بالای هزینۀ نهایی تعیین کند که مقادیر به دست آمده بیان کنندة همین امر میباشد.