خلاصة:
رشد و گسترش خانه های دوم از پدیده های مهم دوره معاصر است. امروزه در اکثر کشورهای جهان به ویژه در کشورهای پیشرفته این پدیده از رونق زیادی برخوردار است. در ایران نیز با رونق شهرنشینی به ویژه در دو دهه اخیر این پدیده با شتاب بیشتری گسترش یافته است. با توجه به ماهیت پدیده گردشگری (خانه های دوم)، بروز تغییرات زیست محیطی و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ناشی از گسترش آن در نواحی روستایی اجتناب ناپذیر است. گسترش این پدیده می تواند اثرات مطلوب و نامطلوبی بر جای بگذارد. لذا ضروری است که آثار و پیامدهایی که در روستاها بر جای می گذارد مورد بررسی قرار گرفته تا زمینه برای ساماندهی آن میسر شود. دهستان تاررود در بخش مرکزی شهرستان دماوند از جمله نواحی ییلاقی استان تهران است که در دهه های اخیر ساخت ویلا در آن به شدت افزایش یافته است. این امر تغییرات زیادی در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی به همراه داشته است.
در این مقاله سعی شده با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به این سوال پاسخ داده شود که گسترش خانه های دوم چه پیامدهایی بر جای گذاشته، و آیا پیامدهای مثبت گسترش این پدیده بیش از پیامدهای منفی آن است؟ اطلاعات لازم با استفاده از سه پرسشنامه روستا (4عدد)، خانوار ساکن (128 عدد) و صاحبان ویلا (104 عدد) به دست آمده است. نتایج نشان داد که پیامدهای منفی اقتصادی، اجتماعی و کالبدی ناشی از گسترش خانه های دوم در منطقه مورد مطالعه بیش از آثار مثبت آن ها است.
ملخص الجهاز:
جدول ١: دیدگاههای تحقیقات مربوط به خانه های دوم و اهداف آنها (رجوع شود به تصویر صفحه) در این تحقیق سعی شده است که با استفاده از دیدگاه توسعه ای آثار گسـترش خانـه هـای دوم مورد مطالعه قرار گیرد.
(٢٨٠-٢٠٠٦٢٧٧,Kandel&Brown) تجربه نشان داده که هر جا گردشـگری خانـه هـای دوم بـدون برنامـه ریـزی، گسـترش یافتـه مشکلات جدیدی ظهور پیدا کردهاند و در دراز مدت مشکلات ناشی از گسـترش خودجـوش خانه های دوم در نواحی روستایی بیشتر از فوایـد آن خواهـد شـد و همـین امـر سـبب بـروز مشکلات جدی اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی ، زیست محیطی و کالبدی برای جوامع روسـتایی می شود.
Gallent جدول٦: پیامدهای کالبدی ـ فیزیکی خانه های دوم بر نواحی روستایی (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به نکات فوق در ادامه پس از بیان روش تحقیق به بررسی آثار و پیامدهای گسترش خانه های دوم (ویلاسازی) در دهستان تارود شهرستان دماوند می پردازیم با این امید که بر غنای ادبیات موضوع مورد مطالعه بیافزاید.
جدول شماره (١٠) جدول ١٠: نظر اعضای جامعه نمونه در مورد مهمترین آثار کالبدی گسترش ویلاسازی (رجوع شود به تصویر صفحه) همان طور که از جدول شماره ١١ ملاحظه می شود اعضای شورای اسلامی برای گسترش این پدیده ٧ مزیت اجتماعی (همچون بهبود سطح آموزش، بهداشت و مسکن ، افزایش مشارکت مردم روستا در تهیه و اجرای طرحهای گردشگری، گسترش امنیت و ضوابط و قوانین در نواحی روستایی و در بین مردم،) بیان داشته اند.