خلاصة:
تودههای ماسهای بر اثر عوامل مختلفی در مناطق ساحلی ایجاد میشوند. هدف اصلی از این مقاله مطالعة عملکرد جریانهای رودخانهای بر ویژگیهای رسوبشناختی کرانة ساحلی جلگة غربی مکران است. از ویژگیهای باد، رسوبشناسی، تصاویر ماهوارهای، و نرمافزارهای رایانهای W.R.Plot view،Gradistat ، و ArcGIS به عنوان دادهها و ابزارهای تحقیق استفاده شد. ویژگیهای رسوبشناختی کرانه با تکنیک بررسی میدانی و ترسیم مقاطع نمونه مطالعه شد. هشت نمونه رسوب از نهشتههای سطحی برداشت شد و شاخصهای مورفومتری و مورفوسکوپی آنها در آزمایشگاه تعیین شد. برای مطالعة امواج از معادلههای مولیتور و اندازهگیری طول بادگیر جهات مختلف در هشت ایستگاه فرضی استفاده شد. پراکنش این ایستگاهها به نحوی انتخاب شد که معرّف تغییرات خط ساحلی باشد. بر طبق نتایج، مساحت زیادی از منطقة ساحلی تغییر شیب چندانی ندارد و دامنة جزر و مد در آن زیاد است. با وجود تأثیر زیاد فرایندهای رودخانهای، حمل دریایی بخشی از مراحلِ پایانیِ حملِ ذراتِ نهشته بر کرانة خط ساحلی بهشمار میآید. در نتیجهگیری کلی میتوان گفت که منابعِ تأمینِ رسوبِ کرانة خط ساحلی دهانة رودخانههای همجوار است؛ به نحوی که مسافت طیشدة رسوبات دریایی بسیار کم و نتوانسته است آثار حمل در نهشتههای رودخانهای بر ذرات رسوب را از بین ببرد.
ملخص الجهاز:
تحليل تأثير ديناميک رودخانه هاي ساحلي بر ويژگي هاي رسوب شناسي و جهات نقل و انتقال آن ها در کرانۀ خط ساحلي (مطالعۀ موردي : ساحل غربي جلگۀ مکران ) محمد اکبريان *- استاديار گروه جغرافيا، دانشکدة علوم انساني ، دانشگاه هرمزگان سياوش شايان - استاديار گروه جغرافياي طبيعي دانشگاه تربيت مدرس ، تهران ، ايران مجتبي يماني- استاد گروه جغرافياي طبيعي دانشگاه تهران ، تهران ، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٥/١٠/١٤ تاريخ پذيرش : ١٣٩٦/٧/٢٣ چکيده توده هاي ماسه اي بر اثر عوامل مختلفي در مناطق ساحلي ايجاد مي شوند.
ژئومورفولوژي ساحلي، ساحل غربي مکران ، فرايندهاي رسوب شناسي، کرانۀ خط ساحلي مقدمه ساحل محيط فعالي است که در آن دريا و خشکي در تقابل دائمي با هم ، در پاسخ گويي به عوامل خارجي طبيعي و انساني اند؛ اگر در فواصل زماني مشخص و به صورت منظم از يک منطقۀ ساحلي معين بازديد کنيم ، پس از مدتي درخواهيم يافت که شکل ساحل در طي زمان پايدار نيست و همواره در حال تغيير است (فرنچ ، ٢٠٠١)؛ اين تغييرات خطوط ساحلي متأثر از ساختار زمين شناسي و فرايندهاي فرسايش و رسوب گذاري است .
موقعيت نوار ساحلي مورد مطالعه و حوضه هاي آبخيز بالادست آن در شرق تنگۀ هرمز و استان هرمزگان محدودة تحقيق در واحد ژئومورفولوژي جلگه هاي کناره اي جنوب ، جلگۀ شمال درياي عمان و از نظر زمين شناسي در زون مکران قرار دارد؛ اين زون از رسوبات بستر دريا، سنگ هاي افيوليتي ، و رسوبات آب هاي سطحي تشکيل شده است .
Analysis of Coastal plain Sand Masses Morphogenesis and their temporal variations (Case study: Western coast of Makran), Ph. D thesis, Supervisor: Dr. Siavosh Shayan, Dr. Mojtaba Yamani, Tarbiat Modares University, Iran.