خلاصة:
برای بررسی انقلاب به فرایند شکلگیری آن انقلاب میپردازند که شامل سه مرحله: زمینهها و بسترهای تاریخی پیش از انقلاب، دوران اوجگیری نهضت و کسب پیروزی و نهایتا دوران منازعات پس از پیروزی و مرحله تثبیت انقلابی هست که هرکداماز این مراحل دارای ویژگیهای مختص خود میباشد. در این پژوهش تحولات انقلاب مصر به عنوان یکی از مهمترین انقلابهای عربی با انقلاب اسلامی ایران در هر کدام از این سه مرحله بر اساس نظریه کرین برینتون مورد بررسی مقایسهای جزء به جزء قرار گرفته است. روش این پژوهش مقایسهای میباشد و سوالی که در چارچوب نظریه کرین برینتون در این پژوهش مطرح شده این میباشد که دو انقلاب ایران و مصر چه شباهتها و چه تفاوتهایی در شرایط پیش از انقلاب، وقوع انقلاب و مراحل پس از آن دارند؟ انقلاب ایران و مصر از لحاظ اقتصادی با نظر برینتون همخوانی زیادی نداشتهاند ولی از لحاظ اجتماعی و فرهنگی شباهتهایی با نظر برینتون مشاهده میشود و پس از انقلاب، حکومت مصر اکثر دورههای بعد از انقلاب مد نظر برینتون را طی کرده است ولی ایران در دوره حاکمیت میانهروها متوقف شده است.
ملخص الجهاز:
در این پژوهش تحولات انقلاب مصر به عنوان یکی از مهم ترین انقلاب های عربی با انقلاب اســلامی ایران در هر کدام از این سه مرحله بر اساس نظریه کرین برینتون مورد بررسی مقایسه ای جزء به جزء قرار گرفته است .
روش این پژوهش مقایسه ای میباشد و سؤالی که در چارچوب نظریه کرین برینتون در این پژوهش مطرح شده این میباشد که دو انقلاب ایران و مصر چه شباهت ها و چه تفاوت هایی در شــرایط پیش از انقلاب ، وقوع انقلاب و مراحل پس از آن دارند؟ انقلاب ایران و مصر از لحاظ اقتصادی با نظر برینتون همخوانی زیادی نداشــته اند ولی از لحاظ اجتماعی و فرهنگی شــباهت هایی با نظر برینتون مشاهده میشود و پس از انقلاب ، حکومت مصر اکثر دوره های بعد از انقلاب مد نظر برینتون را طی کرده اســـت ولی ایران در دوره حاکمیت میانه روها متوقف شده است .
در مجموع یک ســری عوامل اقتصــادی مانند رشــد قدرت مالی و اقتصــادی، نوســازی و مداخله گری دولت و عدم اجماع جامعه و نخبگان بر سر لزوم و شیوه های دستیابی به توسعه ، عدم انباشت ســـرمایه ، عدم رشـــد کیفی تولیدات ، افزایش تعداد کارگران صـــنعتی و عمرانی، رشـــد سرسام آور بخش خدمات ، گسترش فقر نسبی در جامعه ، توزیع ناعادلانه درآمدها و فاصله </رجوع شود به تصویر صفحه> بسیار زیاد طبقاتی و در نهایت بحران اقتصادی سال های ١٣٥٧-١٣٥٤ و در نتیجه آن تورم ، بیکاری، بیشــتر شــدن فاصــله طبقاتی، بازداشــت هزاران مغازه دار، بازاری و ســرمایه داران صنعتی همگی نشان دهنده شرایط نابسامان اقتصادی ایران در زمان انقلاب اسلامی می باشند (کاتوزیان ، ١٣٧٢: ١٣٢-١٣٠).