خلاصة:
اعتبارات هزینه ای هر سازمان، به منظور اثربخشی و کارآیی، نیازمند به کنترلهای بودجه ای است. از
آنجایی که کنترل و نظارت مالی از وظایف اصلی مدیریت مالی محسوب میشود، عدم توجه به آن، پیامد
اتلاف منابع و هدررفت سرمایه ها را به همراه خواهد داشت و سبب نقص در مدیریت صحیح مالی خواهد
شد. اما، استقرار بودجه ریزی عملیاتی، کمک موثری به استفاده صحیح از منابع مالی در تحقق برنامه های
مصوب خواهد داشت که توام با حفظ و حراست از بیت المال خواهد بود. موضوع این تحقیق، شناسایی و
مدلسازی روابط درونی موانع استقرار بودجه ریزی عملیاتی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده که از نظر
هدف کاربردی و از نظر روش آن، یک مطالعه توصیفی (پیمایشی) بوده است. موانع پیش زمینه ای استقرار
بودجه ریزی عملیاتی، بر مبنای مطالعات پیشین و بر اساس نظرات تیم خبرگان به تعداد ٢٠ شاخص در ٦
بعد از میان ٣٥ عامل گزینش و تایید شده است که با مکانیزم دو پرسشنامه ماتریسی محور به روش دیمتل،
مطالعه شده است. آزمودنی ها شامل؛ رئیس دانشگاه، معاونتها، مدیر مالی دانشگاه، معاونین، روسای
واحدهای تابعه و مسئولین مالی ادارات مختلف دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده اند که حداقل دارای
مدرک کارشناسی بوده و ده سال سابقه کار در حوزه مالی دانشگاه را داشته اند. به منظور پاسخ به سوالات
تحقیق و تعیین درجه اهمیت و مدلسازی روابط درونی موانع استقرار بودجه ریزی عملیاتی از تکنیک آزمون تصمیم گیری دیمتل به کمک نرم افزار MATLAB استفاده شد که شامل مراحل تشکیل و نرمال سازی ماتریس روابط مستقیم، محاسبه ماتریس روابط کل، محاسبه مقدار آستانه و تشخیص روابط معنی
دار بین عوامل و ترسیم دیاگرام علی بوده است. جمیع نظرات تلفیقی آزمودنی ها، حاکی از بالاترین
(بدترین) رتبه ها برای موانع تغییرات پیاپی مدیران واحدهای تابعه یا نبود ثبات مدیریتی و تعیین حدود و
سقف برای حق الزحمه فعالیتهای مختلف در سازمان به ترتیب با وزن نسبی 4/51 و 4/49 بوده است اما؛
موانع عدم استفاده مناسب از وجوه و عدم برآورد صحیح بودجه در اجرای عملیات به ترتیب با وزن نسبی
3/96و3/89 پایین ترین (بهترین) رتبه ها را داشته اند.
ملخص الجهاز:
به منظور پاسخ به سوالات تحقيق و تعيين درجه اهميت و مدلسازي روابط دروني موانع استقرار بودجه ريزي عملياتي از تکنيک آزمون تصميم گيري ديمتل به کمک نرم افزار MATLAB استفاده شد که شامل مراحل تشکيل و نرمال سازي ماتريس روابط مستقيم ، محاسبه ماتريس روابط کل ، محاسبه مقدار آستانه و تشخيص روابط معني دار بين عوامل و ترسيم دياگرام علي بوده است .
علاوه بر اين ، شفاف سازي، افزايش کارايي و اثربخشي و ارائه مبنايي صحيح براي تصميم گيري در خصوص تخصيص منابع و در نهايت ايجاد ارتباط بين بودجه و نتايج عملکرد برنامه از اهم مواردي است که در روش جديد بودجه ريزي مورد توجه قرار گرفته است (سعيدي و مزيدي، ١٣٨٥: ٤).
علاوه بر اين ، شفاف سازي، افزايش کارايي و اثربخشي و ارائه مبنايي صحيح براي تصميم گيري در خصوص تخصيص منابع و در نهايت ايجاد ارتباط بين بودجه و نتايج عملکرد برنامه از اهم مواردي است که در روش جديد بودجه ريزي مورد توجه قرار گرفته است (سعيدي و مزيدي، ١٣٨٥: ٤).
شايد يکي از دلايل موفق نبودن اين روند، توجه نکردن به الزامات و به تبع آن موانعي است که بدون آماده سازي زيرساخت ها، في البداهه به سراغ اجراي آن رفته و سرعت در کار را، اولويت اول قرار داده اند، اين تحقيق در صدد شناسايي امکان اجراي نظام بودجه ريزي عملياتي بر اساس «مدل شه » (٢٠٠٤)، در دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني بابل بوده است که از نظر هدف کاربردي و از نوع تحقيقهاي تحليلي است که در آن براي جمع آوري اطلاعات از هر دو روش کتابخانه اي و ميداني استفاده شد.