خلاصة:
کیفیت زندگی، مفهوم پیچیدة شرایط زندگی و وضعیت جمعیت در یک ناحیه است. این مفهوم دربرگیرندة ابعاد ذهنی و عینی است که شاخصهایی مانند رضایت، شادمانی و امنیت را شامل میشود و در برخی موارد، رضایتهای اجتماعی نیز نام میگیرد. در پژوهش توصیفی-پیمایشی حاضر، شاخصهای کیفیت زندگی در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، محیطی و اقتصادی در روستاهای دهستان بهمئی گرمسیری جنوبی در شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد بررسی شد. پس از مطالعة اسنادی، مطالعات میدانی در 8 روستای نمونه (بالای 60 خانوار) صورت گرفت. همچنین 243 پرسشنامه (با استفاده از فرمول کوکران) بهصورت نظاممند میان سرپرستان خانوار توزیع شد. اطلاعات جمعآوریشده، دستهبندی و در نرمافزارهای SPSS و GIS پردازش (تحلیل توصیفی و استنباطی) شد. یافتهها نشان میدهد که براساس دیدگاه سرپرستان خانوار جامعة نمونه از نظر کیفیت آموزش، کیفیت سلامت و امنیت و کیفیت روابط اجتماعی و همبستگی در بعد اجتماعی و فرهنگی شرایط قابلقبولی دارند، اما کیفیت اوقات فراغت (بعد اجتماعی)، کیفیت محیط مسکونی و کیفیت زیرساختها در بعد کالبدی، کیفیت محیط فیزیکی در بعد محیطی و کیفیت درآمد و اشتغال در بعد اقتصادی شرایط مطلوبی ندارند و پایینتر از حد متوسط ارزیابی شدهاند؛ بنابراین، میتوان گفت کیفیت زندگی در این روستاها با شرایط نرمال و مطلوب زندگی فاصله دارد و عامل مهمی در کندی روند توسعة روستایی و فاصلهگرفتن از توسعة پایدار در محیط مورد مطالعه بهشمار میآید.
ملخص الجهاز:
در گذشته این آرمان بهبود وضعیت ظاهری افراد بود، اما در حال حاضر، طیف های وسیعی از جمله متغیرهای کیفی و ذهنی را دربرمیگیرد (مختاری و نظری ، ١٣٨٩: ١٠)؛ زیرا شاخص های مربوط به کیفیت زندگی انواعی دارد که از تغذیه و پوشاک تا مراقبت های بهداشتی ، محیط اجتماعی و محیط مادی پیرامون را شامل میشود (محمدی و همکاران ، ١٣٨٩: ٩).
میتوان گفت براساس دیدگاه سرپرستان خانوار در بیشتر گویه های مربوط به کیفیت آموزش (یکی از مؤلفه های بعد اجتماعی و فرهنگی) وضع موجود خوب و مطلوب است .
میتوان گفت براساس نظرات پاسخگویان در بیشتر گویه های مربوط به کیفیت روابط اجتماعی و هم بستگی (یکی از مؤلفه های بعد اجتماعی و فرهنگی) وضع موجود به شرایط ایده آل و مطلوب نزدیک است .
بدین ترتیب براساس نظرات پاسخگویان میتوان گفت در بیشتر گویه های مربوط به کیفیت محیط مسکونی (یکی از مؤلفه های بعد کالبدی) وضعیت موجود با شرایط ایده آل و مطلوب فاصلۀ زیادی دارد.
بدین ترتیب ، براساس نظرات پاسخگویان میتوان گفت وضع موجود بیشتر گویه های مربوط به کیفیت زیرساخت ها با شرایط ایده آل و مطلوب فاصلۀ زیادی دارد (شکل ٨ براساس نقشۀ GIS؛ زیرا کیفیت زیرساخت ها در شرایط فعلی در روستاهای زیر عبارت است از: سیاه شیر ٤٧ درصد، تنگ ابدال ٥٠/٧ درصد، سیدصفی ٥٠/٢ درصد، گچ بلند ٥٤/٨ درصد، شهرک گچ بلند ٥٦ درصد، دوپرنظری ٤٧/٥ درصد، گدارتختی ٥٤/١ درصد و کت ٤٨ درصد.
, 2006, To Evaluate Changes in The Quality of Life in Iran from 1986 to 2009, Local Development Social Sciences, Tehran University, Vol 2, No 1.