خلاصة:
جنگهای اعراب و اسرائیل در خاورمیانه تاثیرات متفاوت و گوناگون و همچنین آثار منطقهای و جهانی داشته است که در این میان استفاده از نفت بعنوان سلاح از سوی اعراب برای شکست اسرائیل در چندین مرحله به کار گرفته شد و همین امر این منازعه منطقهای را به بحرانی جهانی در دهه 1970 تبدیل کرد؛ نوشتار حاضر با روش تاریخی- تحلیلی در پی آن است تا ضمن پیگیری روندها و عواملی که منجر به کاربست نفت بعنوان سلاح شد، دستاوردهای این سیاست را نیز مورد مداقه قرار داده و پیامدهای آن را در حوزه سیاستگذاری نفت تبیین نماید. بر اساس یافته های پژوهش حاضر استفاده از سلاح نفت در کوتاه مدت اگرچه موجب نارضایتی دنیای غرب بعنوان کشورهای حامی اسرائیل شد ولی در نهایت به دلیل وابستگی کشورهای عربی به درآمدهای نفت از یک سو و عدم اتحاد و وحدت رویه در میان این کشور از دیگر سو و همچنین سیاست کشورهایی چون آمریکا موجب شد تا این سلاح کارایی خود را از دست بدهد و به همین دلیل پس از تجریه آخرین جنگ اعراب و اسرائیل و درسهای ناشی از آن غرب هیچگاه با چالش سلاح نفت روبرو نشد و حتی توانست با بکارگیری ابزارهایی، سیاستگذاری در حوزه نفت را نیز تحت تاثیر منافع خود قرار دهد.
Israeli-Arab wars in the Middle East, has had different effects on regional and global matters.
The use of oil as a weapon, in several stages of the war, was applied by Arabs to defeat
Israel. This policy made a regional conflict to a global crisis in 1970s. This study is going to
track trends and factors that led to the application of oil as a weapon, based on a historical
analysis, and then, survey the achievements of this policy and examine its consequences
in the field of oil policy. According to the findings of this research, although using oil as a
weapon caused dissatisfaction of the West as supporters of Israel in the short term, in the
long run the oil weapon lost its efficiency due to the dependence of Arab countries on oil
revenues on the one hand and the lack of solidarity and unity among them on the other as
well as policies of countries such as USA. Therefore, after the last experience of Arab-Israeli
war and its aftermath, the West was never challenged by oil weapons. They were even able
to manipulate and to make policies in the field of oil in their interests.
ملخص الجهاز:
منازعات اعراب و اسرائیل ، نفت ، سیاست آمریکا، خاورمیانه ، تحریم نفتی The Application of the Oil Weapon in the Arab-Israeli Conficts and its Consequences Michael Vahidirad2 Abstract Israeli-Arab wars in the Middle East, has had different effects on regional and global matters.
8. George Lenczowski, Oil and State in the Middle East, (New York: Cornell University Press, 1960), p.
٢-٣- جنگ شش روزة اعراب و اسرائیل و دومین تجربۀ تحریم نفتی پس از جنگ ســوئز که ناصر را به یک قهرمان در میان اعراب تبدیل نمود، وی تمام وجهۀ همت خود را برای متحد نمودن اعراب علیه اســرائیل به کار بســت و حتی در ١١ بهمن ١٣٣٥ ســوری ها و مصری ها رســما مرزهای خود را برهم زدند و به این ترتیب یک واحد سیاســی جدید تحت عنوان «جمهوری متحد عربی » از آن متولد شد که نشان دهندة اوج وحدت سوریه و مصر بود و ناصر که اکنون به شوروی نزدیک شده بود، سعی می کرد نقش مهم تری را در منطقه به دست گیرد.
در بخش دوم نیز نیکسون با تأکید بر این که اگر آنان قیمت نفت را بالا ببرند، دیگر منابع انرژی توسعه خواهد یافت ، نیز، چنین طرح هایی همان گونه که قبلا نیز گفته شد از خیلی سال های پیش در دست اجرا و مطالعه بود و حتی دولتمردان آمریکا طرح هایی برای افزایش قمیت نفت به منظور اقتصادی شــدن بهره برداری از این منابع را داده بودند که وقوع جنگ اعراب و اســرائیل این طرح ها را ناکام گذارد.