خلاصة:
مهارت حل مسئله یکی از مهارت های شناختی است که انسان را در حل مسائل درونی و بیرونی خود یاری می دهد. آموزش این مهارت می تواند از بروز مسائل و مشکلات نوجوانان و بحرانی شدن تعارض های خانوادگی پیشگیری کند. حل مسئله یکی از مهارت های مهم زندگی است که بسیاری از والدین و فرزندان با آن آشنا نیستند. بر این اساس برخی از متخصصان به طراحی و اجرای کارگاه های آموزش حل مسئله برای والدین، کودکان و نوجوانان پرداخته اند. هدف از پژوهش حاضر ارزشیابی کارگاه هایی با عنوان تربیت نوجوان اندیشمند بوده است که در آن مهارت های حل مسئله به گروهی از مادران که فرزندان آنان در آستانه دوران نوجوانی قرار دارند، آموزش داده شده است. در کارگاه تربیت نوجوان اندیشمند مهارت های درک احساسات و نظرات دیگران، درک انگیزه ها، یافتن راه حل های متعدد برای یک مسئله، در نظر گرفتن عواقب و نتایج امور و برنامه ریزی متوالی با استفاده از طرح درس هایی آموزش داده شده است. گروه نمونه مطالعه حاضر شامل 96 نفر از مادران نوجوانانی هستند که در برخی مدارس غیرانتفاعی شهر تهران مشغول به تحصیل بوده اند. این مادران در پنج کارگاه آموزشی که هر کارگاه شامل 10 جلسه آموزشی دو ساعته است زیر نظر مجریان مجرب آموزش دیده اند. این پژوهش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون بدون گروه گواه است. داده های این پژوهش با استفاده از اجرای پرسشنامه ارزیابی خانواده گردآوری شده است. با استفاده از این ابزار کارکرد خانواده در سه عامل ارتباط، پاسخدهی عاطفی و مشارکت عاطفی در قبل و بعد از اجرای کارگاه مقایسه شده است. یافته ها بیانگر تاثیر این کارگاه ها بر بهبود عملکرد آزمودنی ها در عامل مشارکت عاطفی است. در خاتمه، بحث و نتیجه گیری، کاربرد یافته های تحقیق، محدودیت ها و هم چنین پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده ارائه شده است.
ملخص الجهاز:
آموزش روش حل مسئله به مادران و تأثير آن بر روابط خانوادگي The Effectiveness of Instruction Based on Cognitive Approach on Family Relationship دکتر محسن شکوهي يکتا .
com فصلنامه خانواده پژوهي/ سال چهارم / شماره ۱۳/ بهار ۶/۱۳۸۷/ ٦ هدف از پژوهش حاضر ارزشيابي کارگاههايي با عنوان تربيت نوجوان انديشمند بوده است که در آن مهارتهاي حل مسئله به گروهي از مادران که فرزندان آنان در آستانة دوران نوجواني قرار دارند، آموزش داده شده است .
در کارگاه تربيت نوجوان انديشمند مهارتهاي درک احساسات و نظرات ديگران، درک انگيزهها، يافتن راهحل هاي متعدد براي يک مسئله ، در نظر گرفتن عواقب و نتايج امور و برنامه ريزي متوالي با استفاده از طرح درسهايي آموزش داده شده است .
اين آموزش روش حل مسئله به مادران و تأثير آن بر روابط خانوادگي /٧/۷ تفاوتها، به ويژه در دهة اخير، زمينه را براي پژوهش و طراحي برنامه هاي مداخله اي به منظور بهبود مهارتهاي ميانفردي ١ به ويژه مهارتهاي حل مسئله ٢ فراهم آورده است .
پرسش هاي اين ابزار براساس الگوي کارکرد خانواده مکمستر٣٨ (اپستين ، بي شاپ و لوين ٣٩، ١٩٧٨) طراحي شده و هفت عامل را ارزيابي مي کند: حل آموزش روش حل مسئله به مادران و تأثير آن بر روابط خانوادگي /١١/۱۱ مسئله ، ارتباط ٤٠، نقش ها٤١، پاسخدهي عاطفي ٤٢، مشارکت عاطفي ٤٣، کنترل رفتار٤٤ و کارکرد عمومي ٤٥.
Epstein, Bishop, & Levine 15.
Wehmeyer, Lattin & Agran 46.
Thinking, problem solving, cognition.
Interpersonal problem solving as a mediator of behavioral adjustment in preschool and kindergarten children.