خلاصة:
قوش صخرهیی در ایرات فراوانی زیادی دارند. سطالعات تشان میدهند که ایجاد نقوش بر روی
صخرهها از ادوار پیش از تاریخ تا به امروز همچنان ادامه داشته است. در دورة اسلامی تاکنون
چندین کتیبه بر روی صخرهها ایجاد شده که برخی از آنها دارای تاریخ نیز هستند. تعداد قابل توجهی
از کتیبههای بر روی صخرهها در استانهای مرکزی و اصفهان در کنار راهها واقع شدهاند و مطالعة
کاروانسراها و رباطها خبر از استفاده از این راهها در ادوار گذشته میدهد. در این پژوهش ضمن
آنکه مضامین کتیبههای اسلامی ایجاد شده مورد بررسی قرار گرفته» به مفهوم کاروانرو بودن
راهها نیز که با آنها همخوانی دارند پرداخته شده است. بمنظور مطالعة این کتیبهها در پژوهش
حاضرء کتیبهها در چهار بخش تقسیمبندی شده و هریک بطور جداگانه معرفی شدهاند. همچنین
در کنار این موارد» نقوش کاروانهایی که در این مناطق بر روی صخرهها ایجاد شده میتواند دلیل
دیگری بر کاروانرو بودن راههای فوق بوده باشد.
ملخص الجهاز:
در اين پژوهش ضمن آنکه مضامين کتيبه هاي اسلامي ايجاد شده مورد بررسي قرار گرفته ، به مفهوم کاروان رو بودن راهها نيز که با آنها همخواني دارند پرداخته شده است .
ق ) بوده که بنظر مفهوم عفو و بخشش را با خود به همراه دارد (شکل ١) و در کنار راه قديم ميمه به گلپايگان قرار گرفته که احتمالا بعنوان سنگ يادبود براي فردي که در اين راه فوت کرده ، ايجاد شده است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) دليجان (همانجا) کتيبه هاي شهرستان دليجان استان مرکزي کتيبه هاي اين منطقه که در تصاوير شماره ١١ و ١٢ آورده شده اند، هر دو فاقد تاريخ ميباشند و متن آنها به اينصورت است : کتيبه شمارة ١١: اللهم غفر و رحم مظفر صمد...
. نکته مهم در خصوص اين دو کتيبه آن است که مضمون اين کتيبه ها مانند کتيبه شماره ١٠ و چند کتيبة ديگر که ذکر گرديد، ميباشد و تمام اين کتيبه ها در کنار راهي باستاني قرار گرفته اند؛ ضمن آنکه در مطالعات صورت گرفته توسط ناصري فرد در دليجان ، گودالي در مجاورت يکي از اين کتيبه ها شناسايي شده (ناصري فرد، ١٣٨٦) که ميتواند در کنار مضمون آنها، فرضيه احتمال وجود قبوري از دوره اسلامي در کنار راههاي باستاني مناطق مورد مطالعه را مطرح کند.
همچنين بايد گفت دو کتيبه يافت شده در ميمه اصفهان ، در نزديکي روستاي حسن رباط قرار گرفته اند که نام اين روستا کاملا با مفهوم کاروان رو بودن آن همسو است .
, "Rock art studies in Iran: new approaches", Antiquity, vol.