سلطنت شاه عباس و امپراتور بابری اکبر مقالة

موضوع این مقاله به واسطه تمرکز بـر دو سلسـله از سه سلسله از امپراتوری های باروتی ، یعنی بابریان و صفویان ، و نیز توجه ویژه به فضایل شاهی دو پادشاه یعنی عباس اول و اکبر به ترتیب در دو وقایع نامه تاریخ عالم آرای عباسـی و تـاریخ اکبری محدود خواهد شد. نخستین وقایع نامه مربـوط بـه دوران صـفوی و زمان سلطنت شاه عباس اول است که توسط یکی از مهم ترین دبیران دربار شاه عبـاس اول بـه نام اسکندر بیگ منشی نوشته شده است (تکمیل در ١٦٢٩ م و قسمت اول ١٦١٦ م) و دومـین وقایع نامه مربوط به دوران بابریان هند و زمان حکومت اکبر است که توسـط یکـی از مـاموران عالی رتبه دربار امپراتور اکبر به نام محمد عارف قندهاری نوشته شده است (تحریر در ٩٨٨ ه. در مقابل اسکندر بیگ و قندهاری برای هر یک از فضایل دستوری شاه لایقی که نظام الملک ارائه کرده است با اسـتفاده از نمونـه هـای غیردستوری از سلطنت شاه عباس اول و امپراتور اکبر در وقایع نگاری خودشان این فضـایل را به آنان نسبت دادند، که ممکن است پاسخی به متونی شبیه سیاستنامه باشد. یکی از افتادگی های مهم و جالب در هر دو فهرست فضایل شاهی عدم اسـتفاده (اسـکندر بیگ و قندهاری ) از مفاهیم اسلامی شیعی یا سنی یا دین الهی برای مشروعیت سلطنت عبـاس و اکبر است . در واقع اسکندر بیگ درباره مذهب شیعه شاه عباس در بخش مربوط بـه فضـایل شاهی وقایع نگاری اش به صورت موجز سخن گفته است .