خلاصة:
بیداری اسلامی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر روی کشورهای منطقه خاورمیانه و به‌طور اخص کشورهای عربی شمال افریقا و غرب آسیا تأثیرگذار بوده است. عربستان سعودی بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کشور عربی غرب آسیا با این موضوع درگیر بوده است. عربستان سعودی این تحولات را در تضاد با ثبات استراتژیک منطقه‌ای خود تفسیر کرده و ضمن برداشت تهدید از این تحولات مصمم به حفظ وضع موجود در برخی نقاط و تغییر ساختار قدرت در نقاط دیگر بوده است. در این پژوهش سعی شده با بهره‌گیری از نظریه سازهگرایی مواضع عربستان را در خصوص بهار عربی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد. در این راستا می‌توان به اتخاذ رویکردهای هویتی با نگاه‌های سلبی و ایجابی اشاره کرد که به رویکردهای تعارض هویتی منجر شده است، این رویکرد هویتی در شکل ایجابی در بحرین سعی در حفظ وضع موجود و ثبات حکومت آل خلیفه را به‌عنوان متحد راهبردی قرار داده است، و در شکل سلبی در سوریه به دنبال تغییر وضع موجود و ساختار قدرت است و نهایتاً تغییر موازنه قدرت با رقیب منطقه‌ای خود یعنی ایران است. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اسناد موجود، در قالب یک روش توصیفی-تحلیلی درصدد بررسی نقش مؤلفه‌های هویتی نظیر عربیت، وهابیت و اسلامیت روی سیاست خارجی عربستان سعودی در منطقه خاورمیانه بعد از بیداری اسلامی است.
ملخص الجهاز:
عربستان سعودی بر اساس رویکرد سلبی هویتی ، حکومت سوریه را به عنوان دشمن و (دیگر) هویتی خود تعریف کرده است ؛ بنابراین ، عربستان سعی کرده به عنوان یکی از مهم ترین بازیگران مؤثر در بحران داخلی سوریه و با توجه به رقابت گسترده منطقه ای که با ایران دارد به دنبال تغییر قدرت و سقوط بشار اسد بوده است .
سید علی نجات (١٣٩٣)، در مقاله «راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در بحران سوریه » در فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست ، سال ٢، شماره ١٩.
(٢٠١٠:farred,zakaria) با سقوط مصر، متحد کلیدی عربستان و چالش در حوزه هایی حیاتی چون ، بحرین و یمن ، گسترش موج دمکراسی خواهی و بحران های پراکنده در بعد داخلی که سران آل سعود طی چند سال اخیر برای تبدیل شدن به ام القری «رهبری »جهان اسلام دست به تلاش وسیعی زدند، را در بیم و هراس فروبرد، زیرا این جنبش ها معادلاتی را که ساختار داخلی عربستان طی چند دهه بر آن استوار بود، برهم زد و آن ها را در بعد داخل با خیزش هایی هرچند محدود مواجه ساخت .
(ربیعی و دیگران ، ١٣٩٥: ٨٢) استراتژی عربستان این هست که از روند صلح سوریه جلوگیری و بحران را وسعت ببخشد تا جمهوری اسلامی ایران را درگیر سیاست خارجی و تخلیه استراتژیک قدرت کند.
نجات ، سید علی ، (١٣٩٥)، «راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال بحران سوریه ، فصلنامه سیاست خارجی ، سال ٢٨، شماره ٤،صص ٦٥٥-٦٣١.
(
, 
, 
)
