خلاصة:
شهرها در عصر حاضر از جهات گوناگون اهمیت یافتهاند و به طور فزایندهای بر زندگی تعداد
زیادی از افراد میگذارند. اینکه زندگی در شهر چگونه بر روابط اجتماعی ساکنان آن تاثیر
می گذارد؛ از مسائل مهم جامعهشناسی است. هدف این مقاله بررسی تطبیقی روابط اجتماعی در
شهر و روستا به منظور آزمون میزان تاثیر شهرنشینی بر روابط اجتماعی است. چارچوب نظری
تحقیق با کمک دیدگاههای لوئیس ویرثء» هربرت گنز و کلود فیشر تدوین شده است.روش
تحقیق پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و جامعة آماری شامل کلیة افراد ۲۰ تا ۹۰
ساله شهرستان سمیرم بود که از بین آنهاء ۳۸۵ نفر از دو شهر و ۱۰ روستا با شیوة نمونهگیری
متناسب با حجم انتخاب شدند. متغیر وابسته روابط اجتماعی بود که توسط روابط با اعضای
خانواده» روابط با دوستان» روابط با همسایگان» روابط با اقوام و آشنایان سنجیده شد. اعتبار ابزار
تحقیق از نوع صوری و ضریب آلفای کرونباخ پایایی آن ۰/۷۵ بود. برای آزمون رابطة بین
متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون» تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون 1 استفاده شده است.
نتایج نشان داد که روابط اجتماعی در حد متوسط (۳/۲۲ از ۵) اعتماد اجتماعی نیز در حد
متوسط (۳/۲۹ از ۵)» اعتقادات مذهبی بالاتر از متوسط (۳/1۳ از ۵) و وضعیت اقتصادی پایینتر
از متوسط (۲/۹۸ از ۵) بود. آزمونهای آماری نشان از غیرمعنادار بودن رابطة محل سکونت و
جنسیت با روابط اجتماعی داشت. وضعیت تحصیلات و اعتقادات دینی با روابط
اجتماعی دارای رابطة معناداری بود.
ملخص الجهاز:
در حالي که نتـايج برخـي تحقيقـات حکايت از فرسايش سرمايۀ اجتماعي، تنزل کيفيت و ميـزان روابـط اجتمـاعي در شـهرها ميکنند (شارع پـور، ١٣٨٣: ٣٢٣؛ عبـدالهي و موسـوي، ١٣٨٦: ٢١٨؛ لوبـا، ٢٠٠٧: ٤٧٠)، نتايج تحقيقات ديگر نشان دهندة بالا بودن وفاق اجتماعي و يـا رضـايت افـراد از روابـط اجتماعيشان است (بزي و همکاران ، ١٣٨٩: ٩٥؛ وامقي و همکـاران ، ١٣٩٢: ١٨٨؛ نقـدي و کمربيگي، ١٣٨٩: ١٥٧).
با اينکه گنز براي نقش ويژگيهاي افـراد در تبيـين روابط اجتماعي در شهر اهميت قائل است ، با ايـن وجــود او بـر ايـن بـاور اســت کـه تفاوت هايي بيـن روابـط اجتمــاعي محيــط هـاي شـهري و غيرشـهري وجـود دارد کـه ويژگيهاي مقيمان قادر به تحليل آنها نبوده ، بنابراين بايد به جنبه هاي محيطي نسبت داده شوند؛ آنجاست که مشخص ميشود، شهر و غيـر شـهر تـا چـه انـدازه در تبيـين روابـط اجتماعي به عنوان متغيرهاي مستقل عمل خواهند کرد (گنز،١٩٨٢: ٢١٨).
جدول شمارة (٣): بررسي ارتباط متغيرهاي جنس ، تأهل و محل سکونت با متغير روابط اجتماعي )به تصویرصفحه مراجعه شود) نتايج جدول بالا حاکي از آن است که ارتباط متغير وضعيت تأهـل بـا روابـط اجتمـاعي معنادار بوده و مقدار ميانگينها برابر ٣/١٦٥٨ بـراي متـأهلان و ٣/٢٧٥٧ بـراي مجردهـا و همچنين مقدار sig به دست آمده برابر با ٠٣٨/.