خلاصة:
شکلگیری چرخههای رونق یا رکود و نوسانات قیمتی در بازار مسکن، بر اقتصاد کشور و خانوارها تأثیرگذار است. روندهای بازار مسکن، از تقاضای سوداگرانه و تجربیات، نگرشها و انتظارات کنشگران از جمله سرمایهگذاران واسطهای تأثیر میپذیرد. از اینرو، پژوهش حاضر به واکاوی تجربۀ زیسته و ادراک عاملان بازار مسکن از رفتار سرمایهگذاران واسطهای مسکن میپردازد. این پژوهش بهلحاظ ماهیت اکتشافی، از لحاظ رویکرد اجرا کیفی و از نظر هدف کاربردی است. همچنین این تحقیق بهلحاظ معیار زمان، مقطعی (1395-1396) و توصیفی-تبیینی است. برای این مطالعه، مصاحبههای عمیق با 20 نفر از فعالان حوزۀ مسکن در مشهد انجام شد و تحلیل دادهها به روش نظریۀ زمینهای با رویکرد اشتراوس و کوربین صورت گرفت. ماحصل کدگذاری باز دادهها 228 کد اولیه بود که پس از چند مرحله کدگذاری، در قالب 17 مقولۀ محوری قرار گرفت و درنهایت، پدیدۀ مرکزی با عنوان «سرمایهگذاران واسطهای بهمثابۀ سوداگران حرفهای» بهدست آمد. از جمله مقولههای اصلی بهدستآمده بهعنوان شرایط زمینهای میتوان به رونقیابی واسطهگریها در حیات کلانشهری، تنوع الگوهای مالکیت زمین و مسکن در کلانشهر مشهد، الگوی سیاستگذاری رفاهی در ایران و تحولات تاریخی سرمایهگذاری در ایران اشاره کرد. شرایط مداخلهای متشکل از سرمایهگذار واسطهای بهمثابۀ کنشگر آگاه، آگاهی از بازارهای رقیب و سوابق شغلی و شرایط سنی، و شرایط علی شامل تراکم و تعدد تجربه، داشتن سرمایۀ کافی و ویژگیهای شخصیتی مساعد است. اخذ راهبردهایی مانند تبانی با بنگاهدار، جایگزینی موقت نقش، تعلیق حضور و حضور مضاعف، به پیامدهایی از جمله وابستگی به جریانهای بازار، موقعیت منعطف در بازار، درگیری با چالش منزلتی و سودبری حداکثری منجر شده است.
This study explores the agents' lived experience and their perception of the Intermediary investors in the housing market. This study is qualitative in research nature, exploratory in approach, applied in purpose and cross-sectional in time. Accordingly employing Strauss and Corbin's grounded theory approach, deep interviews with 20 of active people in the housing market in Mashhad was done. After coding scripts 228 sub-categories were obtained. After several coding steps, 17 core categories were identified. Finally, based on selective coding, the central phenomenon was called "Intermediary investors as professional speculator ". The results of the research showed that the central identified idea is affected by the set of contextual conditions include "the improvement of middlemen in metropolitan life", "Variety of land ownership and housing patterns in the metropolis of Mashhad", "The pattern of welfare policy in Iran" and "Historical changes in investment in Iran". Intervenes conditions include "An intermediary investor as an informed actor", "Awareness of rival markets", and "Occupation and age conditions". The causal conditions include "Density and multiplicity of experience", "Have enough capital", "Favorable personality features". The social actors (Intermediary investors), taking strategies such as "Collusion with the real estate agency", "Temporary role replacement", "Suspension presence" and "Double presence"; which lead to consequences such as "Dependence on market flows", "Flexible position in the market", "Conflict with a Social status challenge" and "Maximum profitability".
ملخص الجهاز:
سرمايه گذاران واسطه اي و سوداگري حرفه اي در بازار مسکن مشهد تحليل جامعه شناختي پديده اي اقتصادي مسعود چاري صادق ١ احمدرضا اصغرپور ماسوله ٢ 3 غلامرضا صديق اورعي 4 مهدي کرماني 5 مهدي فيضي تاريخ دريافت : ٩٧/٠٧/١٤ تاريخ پذيرش : ٩٧/١٠/٠١ چکيده شکل گيري چرخه هاي رونق يا رکود و نوسانات قيمتي در بازار مسکن ، بر اقتصاد کشور و خانوارها تأثيرگذار است .
اين شرايط موجب شده است گروهي از کنشگران مهم در بازار مسکن ، يعني سرمايه گذاران واسطه اي، زمينۀ فعاليت گسترده اي داشته باشند؛ بنابراين ميتوان بر خاص بودن وضعيت شهر مشهد صحه گذاشت ؛ زيرا در آن ، منفعت ذينفعان متعدد و متفاوت درهم تنيده است ؛ به طوريکه نظير آن در کلان شهرهاي ايران وجود ندارد و در خارج از ايران هم شايد آن چنان فراگير نباشد.
براساس آنچه گفته شد، هدف اين پژوهش نظريه پردازي دربارة فرايند کنش و تعامل عوامل دخيل در سرمايه گذاري واسطه اي در شهر مشهد است ؛ بنابراين ، مسئلۀ اساسي اين پژوهش ، واکاوي تجربۀ زيسته و شناخت ادراک عاملان بازار مسکن دربارة رفتار آنان است که براساس آن ميتوان پرسش هاي زير را طرح کرد: شرايط زمينه اي براي بروز رفتارهاي خاص از سوي سرمايه گذاران واسطه اي در بازار مسکن کدام اند؟ چه شرايط علي و مداخله اي بر رفتار سرمايه گذاران واسطه اي در بازار مسکن تأثيرگذار است ؟ راهبردهاي سرمايه گذاران واسطه اي در شرايط مختلف بازار مسکن چيست ؟ کنش سرمايه گذاران واسطه اي بازار مسکن چه پيامدهايي دارد؟ تأمل نظري: تعامل اجتماعي-اقتصادي، کنش سرمايه گذاري و تصميم گيري توده وار بازارها شبکه هايي از خريداران و فروشندگاني است که در رقابت و مبادله با يکديگر درگير ميشوند و يک سيستم معاني از هنجارها، قوانين و اسناد شناختي دارند (ورشوي و همکاران ، ١٣٩٧: ٧٢).