خلاصة:
قیمت تمام شده طرحهای عمرانی، در مقایسه با برآوردهای اولیه آنها، معمولا دارای انحراف میباشند. این پروژهها در زمان اجرا، به دلایل مختلفی، دچار افزایش هزینه میشوند و حتی ممکن است توجیه اقتصادی خود را از دست بدهند؛ لذا بررسی عوامل موثر بر این اختلاف قیمت، یکی از مهمترین مباحث در این حوزه میباشد. در این مقاله به شناسایی و ارزیابی اهمیت عوامل موثر بر تفاوت مبلغ برآورد اولیه با قیمت تمام شده پنج ابرپروژه عمرانی شهرداری شیراز پرداخته شده است. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و جهت گردآوری دادهها، از ابزار پرسشنامه و مصاحبه بهره گرفته شده است. به منظور تعیین وزن، اولویت و دستهبندی عوامل، به ترتیب از روش بهترین- بدترین، تاپسیس خاکستری و ماتریس وزن-کیفیت استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان دادند که نه عامل مهم انحراف قیمت، در پنج ابرپروژه موثر هستند که در سه دسته کلی شامل کیفیت و وزن بالا، کیفیت پایین و وزن بالا یا بالعکس، کیفیت و وزن پایین قرار میگیرند. بر اساس یافته های تحقیق، عامل وجود معارضین، تاثیرگذارترین عامل در انحراف قیمت ابرپروژههای عمرانی شهرداری شیراز میباشد.