خلاصة:
قبل از ظهور رضاشاه و در جریان آشنایی با فرهنگ و تمدن غرب، احتیاج به واژگان جدید احساس گردید اما اقدام اساسی در این خصوص بعد از کودتای 1299ش بود که به منصه ظهور رسید. لذا در این جهت سازمانی به نام «فرهنگستان ایران» در سال 1314ش تاسیس و فعالیت خود را آغاز نمود. فرهنگستان در حوزه های مختلف اقدام به واژه سازی نمود که این واژه سازی در تمامی حوزه ها و البته در ابتدا با اولویت واژه¬های نظامی سپس در حوزه عدلیه، حقوقی و اداری صورت گرفت. در مقاله حاضر با استفاده از مطالعه کتابخانه ای و اسنادی و با روش توصیفی-تحلیلی سعی شده است به طور اجمالی به این پرسش پاسخ داده شود که تاسیس فرهنگستان لغات در خرداد ماه 1314 و واژه سازی ها در حوزه عدلیه، حقوقی و اداری چه تاثیری بر نظامنامه مجازات مرتکبین قاچاق مصوب 14 خرداد 1319 گذاشته است؟ علیرغم تلاشهای فرهنگستان لغات و مصوبات آن در حوزه حقوقی و اداری و ارسال مصوبات به ادارات و وزارتخانه ها، این مصوبه ها بر واژگان نظامنامه مجازات مرتکبین قاچاق مصوب سال 1319ش تاثیرات بسزایی نداشته است.
ملخص الجهاز:
در انتها نیز اشاره میکند که بنا غلط نباید تا ابد باقی بماند: «از این گذشته مگر هر بنیان بدی را ولو یکی از گذشتگان بزرگ ما بنا نهاده باشد باید تا ابد به همان حال نگاه داشت و تا کسی خواست معایب آن را تقریر کند و مضرات آن را بنماید او را به باد تکفیر و تحقیر گرفت و آزادی بیان و انتقاد را به زور تشریفات درباری و به نام نامی اعلیحضرت کشت»(اقبال آشتیانی،1337: 122/263-257)؟ در پایان مطلب در خصوص فرهنگستان جهت مزید استحضار خوانندگان، تعداد فرهنگستانهای ایران را که مجله وحید آنها را لیست کرده است میآوریم.
علیرغم تلاشهای فرهنگستان با تصویب مصوبات و ارسال به نهادهای مربوطه و فشار برای استفاده مجریان مربوطه برای استفاده از این مصوبات در واژگان، این مساله تا حدی اجراء میگردید که مصداق عینی آن مقایسه دو نظامنامه مجازات مرتکبین قاچاق در سالهای 1312ش قبل از تاسیس فرهنگستان و مصوبه اصلاحی آن در سال 1319ش بعد از تاسیس فرهنگستان می باشد که در این مقایسه به سه گزینه روبرو بودیم مصوباتی که بدون هیچ تغییری دست نخورده باقی مانده بود یا مصوباتی که جایگزینی واژگان در آن تا حدی انجام گرفته و مورد سوم در مورد موادی بود که به نظامنامه اضافه شده بود که در برخی از آنها یا به طور کلی تغییری صورت نگرفته است یا تغییر بسیار کم بوده است.