خلاصة:
معارف و تعالیم اهل بیت(ع) یکی از سرچشمههای اصیل عرفان اسلامی است و اثرپذیری متون عرفانی از این آبشخور به خوبی مشهود است. فصاحت و بلاغت موجود در کلام و تعالیم امام علی(ع)، از دیرباز تاکنون، نویسندگان پارسیگوی را بر آن داشته تا آثار خود را به کلام آن حضرت آراسته کنند. احمد غزالی از نویسندگان برجسته مکتب عرفان است که در آثار خود به خصوص از کلام امام علی(ع) متأثر شده است. در این مطالعه به شیوه نقلی استنادی، گونههای مختلف اثرپذیری آثار فارسی احمد غزالی از کلام امام علی(ع) تبیین شده است. اثرپذیری آثار فارسی احمد غزالی از کلام امام بیشتر از نوع گزارهای و به شیوه اقتباس است. از آن جا که آبشخورهای عرفان اسلامی و نیز نسبت عرفان و مکتب اهل بیت(ع) همواره مورد بحث بوده است، این تحقیق میتواند به عنوان نمونه، اثرپذیری عرفان اسلامی را از تعالیم اهل بیت(ع) نشان دهد.
Instructions and doctrines of Ahl al-Bayt is one of the original sources of Islamic mysticism and the effects of mystical texts are evident in this field. The fluency and strenuosity that lies within the word and edifications of Imam Ali(peace be upon him) has made Persian-speaking writers to attire their works with his words for a long time(since a long time ago). Ahmad Ghazali¡ one of the leading writers in mysticism is influenced by¡ in particular¡ the words of Imam Ali (AS) in his works. In this study¡ different kinds of Persian works of Ahmad Ghazali¡ influenced by the word of Imam Ali (AS)¡ are explained through factual documentary quotations. Effectiveness of Persian works of Ahmad Ghazali from Imam''s (AS) words is mostly in an interpretation and adaptation style. Since the sources of Islamic mysticism and its relation to the school of Ahl al-Bayt have always been discussed¡ this research could¡ for example¡ indicate the influence of the instructions of Ahl al-bayt on the Islamic mysticism.
ملخص الجهاز:
اثرپذیری آثار فارسی احمد غزالی از کلام امام علی(ع) سیدعلی اصغر میرباقری فرد استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان.
احمد غزالی از نویسندگان برجسته مکتب عرفان است که در آثار خود به خصوص از کلام امام علی(ع) متأثر شده است.
در این مطالعه به شیوه نقلی استنادی، گونههای مختلف اثرپذیری آثار فارسی احمد غزالی از کلام امام علی(ع) تبیین شده است.
اثرپذیری آثار فارسی احمد غزالی از کلام امام بیشتر از نوع گزارهای و به شیوه اقتباس است.
نگارنده در مقالة حاضر سعی دارد به شیوه نقلی-استنادی، گونههای اثرپذیری آثار فارسی احمد غزالی از کلام و تعالیم امام علی(ع) را بررسی و تبیین نماید.
بررسی آثار فارسی احمد غزالی نشان میدهد که اثرپذیری احمد غزالی از کلام امام علی(ع) بیشتر به صورت گزارهای- اقتباس و حل- و در موارد اندکی به شیوه گزارشی- ترجمه و تفسیر- است.
» (غزالی، 1376: 189) این کلام با اندک تغییراتی در ساختار از امام(ع) نقل شده است: «عن علی بن أبی طالب(ع) قال قال رسول الله إن لله تعالی آنیة [أبنیة] فی الأرض فأحبها إلی الله تعالی ما صفا منها و رق و صفت [و صلب] و هی القلوب فأما ما رق منها فرقه علی الإخوان و أما ما صفت منها فقول الرجل فی الحق لا یخافون فی الله لومة لائم و أما ما صفا منها صفت من الذنوب.
اندیشه و کلام امام علی(ع) به خاطر فصاحت و بلاغت بی نظیر آن، از دیرباز مورد توجه و ستایش اهل معرفت و سخنشناسان قرار گرفته و در بسیاری از متون عرفانی و از جمله آثار فارسی احمد غزالی محور و مدار مضمونپروریهای عارفانه واقع شده است.