برآورد اثر بازگشتی مستقیم ناشی از مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی ایران با لحاظ عدم تقارن تغییرات قیمت گاز مقالة

با توجه به اینکه بهبود کارائی مصرف انرژی و اثر بازگشتی ناشی از آن در ادبیات اقتصاد انرژی بسیار مورد توجه است ازاینرو مقاله حاضر با بکارگیری رویکرد ARDL به تخمین اندازه اثر بازگشتی مستقیم مربوط به مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی ایران پرداخته و برای این منظور از داده‌های دوره زمانی 1395-1365 و روش‌شناسی مبتنی بر تخمین کشش تقاضای گاز طبیعی با توجه به قیمت‌های شکسته‌شده بهره گرفته شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که اولا اثر بازگشتی مستقیم مربوط به مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی کشور وجود داشته و در نتیجه صرفه‌جویی انرژی ناشی از بهبود کارائی انرژی کمتر از انتظار خواهد بود ثانیا اندازه اثر بازگشتی مستقیم مربوط به تقاضای خانگی گاز طبیعی در کوتاه‌مدت برابر با 69 درصد و در بلندمدت برابر با 78 درصد است. همچنین یافته‌ها حاکی از عدم وجود اثر معکوس ناشی از مصرف گاز طبیعی خانگی بوده و لذا بکارگیری سیاست‌هایی در زمینه بهبود کارائی مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی ایران قابل توصیه است.

یافته های تحقیق نشان می دهند که اولا اثر بازگشتی مستقیم مربوط به مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی کشور وجود داشته و در نتیجه صرفه جویی انرژی ناشی از بهبود کارائی انرژی کمتر از انتظار خواهد بود ثانیا اندازه اثر بازگشتی مستقیم مربوط به تقاضای خانگی گاز طبیعی در کوتاه مدت برابر با ٦٩ درصد و در بلندمدت برابر با ٧٨ درصد است . Annual Energy Outlook 2017 (with Projections to 2050) (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به اینکه مبادی اصلی مصرف گاز طبیعی شامل صادرات گاز طبیعی، تزریق گاز طبیعی به میادین نفتی برای افزایش ضریب بازیافت مخازن نفتی و مصرف داخلی هستند بنابراین صرفه جویی در مصرف گاز طبیعی در بخش های مختلف بویژه بخش خانگی که از پرمصرف ترین بخش های کشور محسوب میشود، باعث میشود تا بتوان از طریق صادرات گاز طبیعی یا تزریق به میادین نفتی عواید بیشتری را از این منبع طبیعی نصیب کشور کرد. 1. Rebound Effect اثر بازگشتی نشان دهنده واکنش رفتاری و نگرشی به بهبود کارائی انرژی بوده و لذا میزان صرفه جویی انرژی نیز وابسته به میزان واکنش های رفتاری و نگرشی مصرف کنندگان است . (رجوع شود به تصویر صفحه) در این رابطه ، همه متغیرها بصورت لگاریتمی بوده بطوریکه LGast لگاریتم مصرف گاز طبیعی بخش خانگی در سال t، ، و به ترتیب لگاریتم قیمت بازگشتی، لگاریتم قیمت شکسته شده و لگاریتم قیمت حداکثری در سال t، لگاریتم تولید ناخالص داخلی سرانه به قیمت های ثابت ١٣٩٠ در سال t، لگاریتم تراکم جمعیت در سال t و لگاریتم نیاز به گرمایش در سال t است .