خلاصة:
خانههای گذشته ایران دارای مفاهیم اساسی مادی و معنوی نظیر حس تعلق، آرامش، ارتباط با معنویت و پیوند عمیق اجتماعی در جهت ارتقا فرهنگ و پاسخگو به اقلیم منطقه طراحی شده است. هدف اصلی مقاله شناخت شش خانه ایرانی در اقلیمهای متفاوت، شناسایی مولفههای ساختمانی و چگونگی ظهور آن-ها در خانهها، عملکرد و ارتباطات فضایی، و ارتباط با طبیعت است. پرسش اول تحقیق "چگونه میتوان آسایش ساکنین را با استفاده از تحلیل بناهای مسکونی ساختهشده، افزایش داد" و پرسش دوم، "ارتباط بین فضاها و نیاز انسان در گذشته به چه صورت است". برای یافت نتایج مطلوب و بیان پاسخ مناسب به سوالهای پژوهش، شناخت خانهها با روش پیمایشی، مولفههای شهرسازی و معماری خانهها با روش توصیفی، و روش تحلیلی برای شناخت و مقایسه مولفهها و ارتباطهای فضایی خانههای گذشته در اقلیمهای متفاوت استفاده شده است. گردآوری اطلاعات با تکنیک کتابخانهای مانند کتابها، مقالهها، سایتهای اینترنتی، نقشهها، فیلمها و عکسهای بناها برای شناخت ساختمانهای مسکونی قدیم و چگونگی کارکرد بنای ساخته شده در ارتباط با نیاز مصرفکننده است. فضاهای مورد مطالعه 6 خانهی گذشته، گلشنی و رسولیان یزد، امام جمعه تهران، بروجردیها و طباطبایی کاشان، و حیدرزاده تبریز است. پیچیدگی سازماندهی و فرم فضاهای خانههای ایرانی نیازمند تحلیل چند جانبه است، اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و روشهای ایجاد آسایش انسان در ابعاد مختلف، قلمروهای انسانی تفکیک و ارتباط فضای نیمهعمومی و عمومی، خصوصی و نیمهخصوصی بررسی شده، حیاط خانهها تعریف تفکیک و وحدت فضاها، کنترل نور با توجه به زاویه و میزان تابش خورشید، باعث تنوع و ترکیبات متفاوت و حفظ محرمیت نما شده است. خانه ایرانی موجود زنده که متناسب با اقلیم، فرهنگ و نیاز انسان رشد و توسعه پیدا کرده است، کدهای ارتفاعی متنوع، فرم فضا، دسترسیها و ارتباطات فضایی باعث تفکیک و تنوع فضاهای زیست انسانی و در نتیجه هماهنگی با نیازهای انسانی، حفظ خلوت و قلمرو انسانی نیازهای زیباییشناسی و خودشکوفایی انسانها ارتقا یافته است.
ملخص الجهاز:
شناخت و تحلیل شش خانه ایرانی در اقلیمهای متفاوت<FootNote No="11" Text="این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی با عنوان &amp;quot; شناخت عوامل ارتقا حس تعلق به مسکن در طراحی آپارتمانهای امروز با توجه به خانههای دیروز&amp;quot; با حمایت آموزشکدهی فنی و حرفهای سما واحد اسلامشهر"/> گلشنی یزد، رسولیان یزد، امامجمعه تهران، بروجردیهای کاشان، طباطبایی کاشان، حیدرزاده تبریز آرزو زندی محب: آموزشکده فنیوحرفهای سما، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، اسلامشهر، ایران چکیده: خانههای گذشته ایران دارای مفاهیم اساسی مادی و معنوی نظیر حس تعلق، آرامش، ارتباط با معنویت و پیوند عمیق اجتماعی در جهت ارتقا فرهنگ و پاسخگو به اقلیم منطقه طراحی شده است.
پیچیدگی سازماندهی و فرم فضاهای خانههای ایرانی نیازمند تحلیل چند جانبه است، اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و روشهای ایجاد آسایش انسان در ابعاد مختلف، قلمروهای انسانی تفکیک و ارتباط فضای نیمهعمومی و عمومی، خصوصی و نیمهخصوصی بررسی شده، حیاط خانهها تعریف تفکیک و وحدت فضاها، کنترل نور با توجه به زاویه و میزان تابش خورشید، باعث تنوع و ترکیبات متفاوت و حفظ محرمیت نما شده است.
در خانههای ایرانی به مفاهیم مختلف استفاده شده است، وحدت دهنده چند عنصر خانه، ارتباط دهنده چند فضا برای ایجاد محیطی سرسبز و با نشاط به عنوان هواکش مصنوعی، گذر جریان بادهای مناسب عنصری مهم در جهت سازماندهی فضاهای مختلف، به عنوان حریمی امن و آرام برای آسایش این خانواده است، براساس نیازهای مادی و معنوی و رعایت سلسله مراتب عرصههای خصوصی، عمومی درون و بیرون خانه انواع حیاط سنتی شکل گرفته است.