خلاصة:
زمینه و هدف: یکی از بزرگترین مشکلات جوامع انسانی اعتیاد است که سلامت جامعه، خانواده و فرد را به خطر می اندازد. این پـژوهـش با هـدف بـررسـی اثـر بخـشی درمان گروهـی شنـاختـی-رفتـاری بـر افزایش امید به زندگی افراد معتاد به مواد مخدر شهـرستان قروه انجام شده است.
روش: این پـژوهـش آزمایـشی از نوع پیـش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل اسـت. جامعه مورد مطالعه شامل افراد معتاد مراجعه کننده به یکی از مراکز متادون درمانی ترک اعتیاد شهرستان قروه(نیکو سلامت) در سال 1392 هستند. برای نمونه ابتدا تعداد 50 نفر از افراد معتاد مراجعه کننده به کلنیک به صورت تصادفی انتخاب شدند، سپس بر اساس نمرات پرسشنامه، 20 نفر از این افراد که نمره امید به زندگی پایینتری کسب کردند به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در 12 جلسه یک و نیم ساعته تحت درمان گروهی شناختی-رفتاری قرار گرفتند اما گروه کنترل تحت هیچ گونه درمانی قرار نگرفتند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنـامه امید به زندگی اشنایدر استفـاده شـد. برای تحلیل داده ها نیز از آزمون تحلیل کوواریانس استفـاده شـد.
یافته ها و نتایج: یافته ها نشان داد که میانگین نمرات امید به زندگی در پس آزمون گروه آزمایش از میانگین نمرات پس آزمون در گروه کنترل بالاتر است و روش درمانی شناختی-رفتاری امید به زندگی را در شرکت کنندگان گروه آزمایش افزایش داد.
ملخص الجهاز:
لذا اهميت اين مسئله از اين جهت است که به نظر ميرسد مراکز بازپروري و کاهش آسيب ، به درمان هاي روانشناختي جهت تغيير نگرش سوء مصرف کنندگان مواد، بيشتر نياز دارند، و يکي از الگوهاي مداخله اي روانشناختي برجسته در درمان اعتياد و پيشگيري از عود، الگوي درماني شناختي-رفتاري است (ميلر، ويلبورن و هتما٣، ٢٠٠٣) و پايه اين برداشت از پديده اعتياد و عود آن ، تأکيد بر نارساييها وکژباوريهاي شناختي فرد از يک سو و کمبود مهارت هاي رفتاري مناسب 1Snyder& Lopez 2Roozen, Waart, Windt, Brink, Yong & Kerkbof 3Miller, Willbourne, & Hettema براي رويارويي با فشارهاي دروني و بيروني و دستيابي به احساس شادکامي(يا فرار از احساسات عاطفي منفي) است (کمر زرين ، زارع و بروکي ميلان ، ١٣٩١).
نتايج پژوهش پدرام ، محمدي، نظيري و آيين پرست (١٣٨٩)، با موضـوع اثربخشـي گروه درماني شناختي-رفتاري بر درمان اختلال اضطراب ، افسردگي و ايجاد اميدواري در زنان مبتلا به سرطان سينه در شهر اهواز نشان داد که جلسـه هـاي گـروه درمـاني شـناختي- رفتاري تاثيري مثبـت برکـاهش اضـطراب ، افسـردگي و افـزايش اميـدواري دارنـد.
نتـايج 1Litt, Kadden, & Kabela-Cormier 2Edelman, Bell & Kidman 3Meta Stases پژوهش کمرزرين و همکاران (١٣٩١)، با موضـوع اثربخشـي درمـان شـناختي-رفتـاري بـر افزايش خودکارآمدي و بهبود علايم اعتياد در بيمـاران وابسـته بـه مـواد نيـز نشـان داد کـه درمان شناختي-رفتاري بر افزايش خودکارآمدي و بهبود علايم اعتياد مـوثر اسـت .
به عبارتي روش درماني شناختي-رفتاري توانسته است اميد به زندگي را در شرکت کنندگان گروه آزمايش افزايش دهد.