خلاصة:
با تحول نظم سیاسی و موازنه قدرت در خاورمیانه و شمال آفریقا پس از سرنگونی رژیم‌های اقتدارگرا در سال 2011 پادشاهی عربستان سعودی در ابعاد داخلی و خارجی با چالش‌ها و تهدیدات فزاینده‌ای روبرو شد که این امر منجر به تناقض رویکرد این کشور در قبال امواج بهار عربی گردید. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات محیط امنیتی منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا پس از تحولات بهار عربی بر ادراک تصمیم‌سازان سیاست خارجی عربستان سعودی است. نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از نظریه رئالیسم نوکلاسیک به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه عواملی نقش تعیین‌کننده‌ای در سیاست خارجی متناقض عربستان در قبال بهار عربی داشته است و واکنش عربستان سعودی در قبال این تحولات چه بوده است؟ فرضیه این پژوهش این است که پس از وقوع تحولات بهار عربی متغیرهای افزایش قدرت و نفوذ ایران، قدرت‌یابی اخوان‌المسلمین، رقابت منطقه‌ای با قطر، رشد گروه‌های تروریستی و گسترش نارضایتی‌های داخلی نقش مهم و تعیین کننده در شکل‌دهی به سیاست خارجی عربستان سعودی داشته است و عربستان سعودی به دلیل توانمندی‌های اقتصادی، مذهبی و نظامی به این تحولات واکنش نشان داده است.
ملخص الجهاز:
بنابراین رویکرد این کشور در قبال مصر و بحرین حمایت از رژیم موجود و مقابله با انقلابیون بود یعنی سیاست حفظ وضع موجود را اتخاذ می کردند ولی در مقابل بحران لیبی آنها از عملیات ناتو علیه رژیم قذافی حمایت کردند و همچنین برای کاهش نفوذ ایران در منطقه و گسترش نظم سلفی و افزایش نفوذ خود در عرصه لبنان به حمایت از شورشیان سنی در جنگ داخلی سوریه برای سقوط بشار اسد پرداختند.
فرضیه این پژوهش این است که پس از وقوع تحولات بهار عربی متغیرهای افزایش قدرت و نفوذ ایران ، قدرت یابی اخوان المسلمین ، رقابت منطقه ای با قطر، رشد گروه های تروریستی و گسترش نارضایتی های داخلی نقش مهم و تعیین کننده در شکل دهی به سیاست خارجی عربستان سعودی داشته است .
حلقه قدرت یابی شیعیان در عراق ، تقویت گروه های مقاومت شیعی در لبنان و اتحاد متشکل از ایران و سوریه و حزب اله که عملا جبهه محافظه کاری عربی به رهبری عربستان را در چالش و موقعیت تدافعی واداشته است ؛ زیرا باتوجه به ژئوپلتیک داخلی و ماهیت قدرت و سیاست در بحرین در صورت روی کار آمدن حکومت شیعی تحولات خاصی در منطقه رقم خواهد خورد و موقعیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بعنوان مهمترین کشور منطقه بهبود خواهد بخشید؛ بنابراین عربستان در واکنش به این مسئله تلاش کرد تا به هر قیمتی تحولات اعتراضی در بحرین را سرکوب و مدیریت کند (هزاوه ئی و باوریان ،١٣٩٥: ١٧٦).
In: Lobell, Steven, Ripsman, Norrin& Taliaferro, Neoclassical Realism, The State, and Foreign Policy, Cambridge Univerity Press.
(
, 
, 
)
