نظر فروغی درباره تاریخ ایران مقالة

"اما عقیدهء بنده در باب کم و کیف آن تألیف: اولا اقسام نهائی را چه از طرف اجمال و چه از طرف تفصیل نفی میکنم یعنی نه بقدری‌ مقدماتی باشد که فقط بدرد مدارس ابتدائی یا مراحل اول مدارس متوسطه بخورد که این قسم را نوشته‌ایم و اگر بخواهیم تجدید کنیم و بهبودی دهیم حاجت باین تفاصیل نیست،و نه‌چنان مطول‌ و مفصل باشد مثل تاریخ فرانسه کک امثال میشله و ارنست لاویس و هانری مارتن نوشته‌اند چه آنهم‌ از عهده ما خارج است،زیرا که اولا عمر ما وفا نمیکند،ثانیا مواد آن حاضر نیست و بعقیدهء من‌ قبل از آنکه کسی اقدام بچنان تألیفی بخواهد بکند باید مدت زمانی دوایر دولتی یا مجامع‌ علمی مقدمات فراهم سازند در همهء ولایات گردش کنند و مواد تاریخ ایران را از نوشتجات و اسناد و آثار جمع‌آوری نمایند و در لغات و رسوم و آداب و عقاید و کیفیات جغرافیائی و نژادی‌ اخلاقی و مذهبی و غیره تحقیقات و مطالعات بعمل آوردند بلکه این تحقیقات و مطالعات را بولایات مجاور ایران نیز بسط دهند،و ضمنا کاوشهای زیرزمینی هم تکمیل شود،چون این کارها یک اندازه صورت گرفت پس از پنجاه یا صد سال شاید یکنفر یا چند نفر بتوانند تاریخ ایران کامل‌ مفصلی تألیف کنند."