ملخص الجهاز:
"6-اشتبین و اما اشتبین دهی است بسیار معمور و آباد که بفاصلهء تقریبی چهارده کیلومتر از رودخانهء ارس در سمت جنوبی رودخانه و قریهء سابق هراز یا هراس در داخل درهای در ملتقای دو کوه بسیار مرتفع بر روی یک سکوی عظیم سنگی بطور مطبق قرار گرفته که شباهت زیادی بشهر ماکو دارد و از اجتماع سه ده هراز یا هراس و جعفرآباد و سیاوشان بوجود آمده است و شاید نام او چتبین یا اشتبین بهمین مناسبت باشد زیرا کلمه(اوچ)بمعنای سه در ترکی است ولی بقیه قریه اشتبین زبان تاتی بوده که فعلا در یکی از دهات مجاور آن بنام کرنکان معمول و اهالی بدان تکلم میکنند ولی زبان تاتی در اشتبین فعلا متروک و فقط پارهای از معمرین بدان زبان مختصر آشنائی دارند.
» مردان قم یا مردانقم که فعلا در مکاتبات مردانقم و در محاورات مردان آقام گفته میشود دهی است آباد با باغات انگور و انار و انجیر دارای 600 نفر جمعیت و در شش کیلومتری جنوبی رودخانه ارس در درهای باصفا وسیع قرار گرفته که از دو جانب کوههای مرتفع آن را در میان گرفتهاند و این ده مشرف برودخانه ارس نمیباشد ولی رودخانه مردان قم که از جلوی ده میگذرد پس از دریافت رود کوانی بارس میریزد.
خوروانق فعلا دهیست در کنار کوههای کمتال در یک دامنهء مسطح کوهستانی با 550 نفر جمعیت که در جنوبشرقی رودخانهء ارس بفاصله در حدود 25 کیلومتر قرار گرفته دهیست آباد و معمور و در محاورات عمومی خروانا و در نوشتهها خروانق نوشته میشود که صحیح آن همان خوروانق است و یک مسجد قدیمی دراین ده وجود دارد که مورد احترام و زیارت ساکنین و حومه آن میباشد و مومیائی اصیل توسط مردمان این ده که در صخره صعب العبوری در کوهستان کمتال میجوشد تهیه میگردد."