خلاصة:
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش شناختی ارتقای امید بر کاهش اهمالکاری تحصیلی دانشآموزان پسر مدارس دورة دوم متوسطه شهرسنندج در سال تحصیلی 94-93 است. روش تحقیق در این مطالعه آزمایشی و از نوع پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بوده است و از مقیاس اهمالکاری لی بهعنوان ابزار پژوهش استفاده شده است. روش مداخله، براساس الگویی است که لوپز و اسنایدر در سال (2003) ارائه کردهاند. بدین منظور ابتدا 40 نفر به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای برای نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه 20 نفری (یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه) گمارده شدند. برنامة آموزش شناختی ارتقای امید طی 8 جلسه 90 دقیقهای و در مدت 8 هفتة متوالی به دانشآموزان ارائه شد. گروه آزمایشی، تحت آموزش شناختی ارتقای امید قرار گرفت؛ در حالی که گروه گواه در مدت آزمایش هیچ مداخلهای دریافت نکردند. دادهها با آزمون تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر و با نرمافزار 19spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد میانگین رفتارهای اهمالکاری گروه آزمایش نسبت به گروه گواه در مراحل پسآزمون و پیگیری به طور معناداری کاهش یافته است (05/0>p).
ملخص الجهاز:
در بحث اهمالکاري تحصيلي، همان - گونه که بيان شد يکي از عناصر اساسي مشترک در ميان دلايل اهمالکاري، پديدآيي نوعي نااميدي و سرخوردگي در دانش آموزان است که در آنان به صورت اهمالکاري در فعاليت هاي تحصيلي پديدار ميشود؛ بنابراين به نظر ميرسد به کارگيري مداخله شناختي »ارتقاي اميد« ضمن برانگيختن اميد در دانش آموزان اهمالکار، به آنها در تعيين اهدافي روشن و گذرگارههاي متعدد کمک کرده و نوعي انگيزش دروني را براي دستيابي به اين اهداف در فرد ايجاد ميکند و سبب دستيابي افراد به زنجيرهاي از موفقيتها در حوزههاي مدنظر ميشود که خود باعث ارتقاي اعتماد به نفس )ديو و کينگ ٢٠١٢(، احساس خودارزشي و سطح خودکنترلي زيادتر )آلارکون و همکاران، ٢٠١٣(، افزايش مثبت انديشي )استفن و اسميت ، ٢٠١٣( و افزايش سرسختي روانشناختي و پشتکار )سفرزاده، ٢٠١٢( در آنها شده و درنتيجه در کاهش اهمالکاري تحصيلي اين دانش آموزان مؤثر واقع ميشود؛ چراکه همانطور لازاروس ٥)٢٠٠٣( گفته است افراد اميدوار و خوشبين نگراني 1.
حال با در نظر گرفتن اين که آثار سودمند سازههاي مثبت از قبيل خوشبيني و اميد بر سلامت جسماني و رواني افراد تأييد شده است )شيير١ و همکاران، ٢٠٠١( و با توجه به نتايج تحقيقات مختلف مبني بر مؤثربودن انواع مداخلات مثبت گرا بر افزايش سطح توانمنديها و انگيزش آنها براي انجام فعاليت هاي مختلف ، پژوهش حاضر در پي پاسخگويي به اين سؤال است که آيا آموزش شناختي »ارتقاي اميد« در کاهش اهمالکاري تحصيلي دانش آموزان اثربخش است ؟ مواد و روش کار جامعه آماري ، نمونه و روش نمونه گيري : جامعه آماري اين پژوهش ، شامل کليه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر سنندج است که درسال تحصيلي٩٤ -٩٣ مشغول به تحصيل بودهاند.