خلاصة:
دستاوردهای بدیع عصر تکنولوژی سریعتر از آنچه تصور میشد مرزها را درنوردید و تمام شئونات زندگی بشری را از ابعاد گسترده خویش متأثر ساخت. جهان مادی معاصر به واسطه رهاوردهای نوین صنعتیاش وابستگی شدیدی به انرژی الکترومغناطیسی پیدا کرده است و ارزش ذاتی انرژی مذکور و نقش بیبدیل آن در تحقق اهداف توسعه پایدار سیر فزاینده استفاده از طیف امواج الکترومغناطیسی را شتاب بخشیده است. با وجود این یافتههای اخیر پزشکی ابهامات فراوانی را در خصوص اثرات استعمال گسترده این امواج بر سلامتی انسان نمایان ساخته است که ضرورت بازنگری و قانونمند نمودن استفاده از امواج الکترومغناطیسی به خصوص در کلانشهرها را مطرح میسازد. از یک سو وجود کابلهای برق فشار قوی، فرستندههای مخابراتی سازمانهایی نظیر شرکت مخابرات، صداوسیما و برخی از بخشهای نیروهای مسلح، نصب رو به افزایش آنتنهای BTS تلفن همراه و اخیراً ارسال امواج پارازیت ماهوارهای، شهروندان کلانشهرهای ایران را در معرض بمبارانی از تشعشعات امواج الکترومغناطیسی قرار داده است، و از سوی دیگر فقدان قانونی جامع و عامالشمول در این حوزه چالشهای فراوانی را پیش روی گذارده است. حق بر سلامتی و به تبع آن حق بر محیط زیست سالم عناصر کلیدی هستند که در کنار توسعه روزافزون فعالیتها و تجهیزات مبتنی بر کاربرد این امواج باید مد نظر قرار گیرد.
ملخص الجهاز:
حق بر سلامتی ، حـق بـر محـیط زیـست سـالم ، آلـودگی ، امـواج الکترومغناطیسی ، ارزیابی اثرات زیست محیطی مقدمه جایگاه شامخ حق بر سلامتی که از مهم ترین حقوق بشری است و از لوازم اسـتیفای سـایر 1 حقوق محسوب میشود در بسیاری از اسناد بین المللی مورد تأکید قرار گرفته اسـت .
از بررسی مفاد اساسنامه این سازمان چنین بر می آیدکه ماهیت فعالیتهای آن تخصصی و فنی است و حدود اختیاراتش از این گستره فراتر نمـی رود و در نتیجـه انتظـارات حقـوقی مورد نظر را تأمین نمی کند، حال آنکه آلودگی ناشی از امواج الکترومغناطیسی از یک طرف با وزارت بهداشت به عنوان نهاد متولی سلامت عمومی از حیث تأثیر این امواج بر سلامتی افراد و از طرفی دیگر با سازمان حفاظت محیط زیست از حیث تأثیر این امواج بـر حیـات گیاهی جانوری ارتباط پیدا می کند، ضمن آنکه وزارت نیرو (به واسطه نیروگاهها و دکلهای برق فشار قوی ) و همچنـین نیروهـای مـسلح کـه در تجهیـزات نظـامی شـان بـه صـورت گسترده ای از این امواج استفاده می کنند (هواپیماهـا، رادارهـا، فرسـتنده هـای رادیـویی و...
در اینجا نیز هدف بررسی مبانی و اصول مذکور نیست بلکه صرفا یادآوری این مطلب اسـت کـه بـا توجـه بـه قاعـده وحـدت مـلاک (تنقـیح منـاط ) مسؤولیتهای طرح شده در مورد آلاینده های احصاءشده در اسناد حقوقی داخلی و با توجـه به شناسایی اصول مشابه در حقوق بین الملل می توان در خـصوص آلـودگی هـای ناشـی از امواج الکترومغناطیسی نیز قائل به طرح مسؤولیت برای خسارات وارده شد.