خلاصة:
هدف از این مقاله، تبیین نقش حکمرانی خوب در تحقق اقتصاد دانش بنیان در قالب سیستم نوآوری مارپیچ چهارگانه است. روش این مقاله، به صورت تحلیلی- توصیفی، و چارچوب آن، نهادگرایی است و در بخشی از آن نیز از روش اقتصاد سنجی برای تحلیل داده ها استفاده می شود. چارچوب نظری این مقاله نهادگرایی است. پس از تعریف مفاهیم به ویژه مارپیچ چهارگانه در بخش توصیفی، کانال های ارتباطی حکمرانی خوب و اقتصاد دانش بنیان تشریح می گردد. سپس به کمک الگوی اقتصادسنجی، رابطه بین نوآوری (به عنوان هدف سیستم های نوآوری و اقتصاد دانش بنیان) و شاخص های حکمرانی خوب، بررسی می شود. به منظور تبیین رابطه حکمرانی خوب با اقتصاد دانش بنیان، شاخص های حکمرانی خوب در ایران و کشورهای اروپای شمالی و جنوب شرقی آسیا به عنوان کشورهایی که دارای امتیازات بالایی در شاخص اقتصاد دانش بنیان هستند، با هم مقایسه می شود. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که حکمرانی خوب از طریق کانال های ارتباطی حقوق مالکیت، تضمین اجرای قراردادها، سرمایه گذاری داخلی و خارجی، فرار مغزها، توسعه سرمایه انسانی و تحقیق و توسعه بر تحقق اقتصاد دانش بنیان تاثیر می گذارد. از طرفی در قسمت تحلیل داده ها، نتیجه همانند قسمت مفهومی، بیانگر ارتباط مثبت و معنی دار شاخص های حکمرانی خوب با نوآوری است. با توجه به تبیین اهمیت نقش حکمرانی خوب در اقتصاد دانش بنیان و پایین بودن امتیاز آن برای ایران، این شاخص به عنوان مارپیچ چهارم در سیستم نوآوری چهارگانه انتخاب می شود.
ملخص الجهاز:
يافتههاي پژوهش، حاکي از آن است که حکمراني خوب از طريق کانالهاي ارتباطي حقوق مالکيت، تضمين اجراي قراردادها، سرمايهگذاري داخلي و خارجي، فرار مغزها، توسعه سرمايه انساني و تحقيق و توسعه بر تحقق اقتصاد دانشبنيان تأثير ميگذارد.
با توجه به تبيين اهميت نقش حکمراني خوب در اقتصاد دانشبنيان و پايين بودن امتياز آن براي ايران، اين شاخص به عنوان مارپيچ چهارم در سيستم نوآوري چهارگانه انتخاب مي شود.
مقايسه شاخص نوآوري در ايران و ٧ کشور منتخب بين سالهاي ٢٠٨٨ تا ٢٠٨٧ (به تصویر صفحه رجوع شود) همانطور که مشاهده ميشود، ترتيبي که در نمودارهاي مربوط به حکمراني خوب براي کشورها وجود دارد، مشابه ترتيب آنها در شاخص نوآوري است .
مقايسه شاخص اقتصاد دانشبنيان بين ايران و کشورها و سالهاي منتخب (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع: گزارش بانک جهاني در سالهاي ٢١١٣ و ٢١١٢ يکي از راههاي تأثير حکمراني خوب، تأثير حاکميت قانون بر حقوق مالکيت است.
مقايسه توليد ناخالص داخلي و تعداد مقالت تاليف شده ايران با ميانگين جهاني )٢٠٨٨-٢٠٨٦( (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع: Islamic World Science Citation Center& World Bank، تاريخ مراجعه ٥ /١٣١٦/١٢ همانطور که گفته شد، حکمراني خوب بويژه شاخص حاکميت قانون از راههاي مختلف بر اقتصاد دانشبنيان تأثير ميگذارد.
در اين قسمت، سعي شده است تا با کمک ابزار اقتصادسنجي، ارتباط متغيرهاي حکمراني خوب و شاخص نوآوري )به عنوان شاخص مناسب براي معرفي اقتصاد دانشبنيان( بررسي شود.